392
KASIM-ARALIK 2016
 
MİMARLIK'tan

MİMARLIK DÜNYASINDAN

YAYINLAR



KÜNYE
ETKİNLİK

EAAE Konferansı’ndan Mimarlık Eğitimine Bakış

Derya Yorgancıoğlu, Yrd. Doç. Dr., İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi, Mimarlık Bölümü

Avrupa Mimarlık Eğitimi Birliği (EAAE) Genel Kurulu ve Konferansı bu yıl “Örnek Olarak Delft: Kurumsal Profiller ve Mimarlık Eğitiminin Geleceği Bağlamında Bir Örneklem Tartışması” (For Example Delft: A Case Study Discussed in the Context of Institutional Profile(s) and the Future of Architectural Education) teması odağında 31 Ağustos-3 Eylül 2016 tarihleri arasında Hollanda’da Delft Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Yapılı Çevre Fakültesi’nin evsahipliğinde gerçekleştirildi. Bu yıl 19’uncusu düzenlenen etkinlikte, Avrupa’dan çok sayıda mimarlık okulunun yanı sıra Türkiye’den Atılım Üniversitesi, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi, İstanbul Kültür Üniversitesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Özyeğin Üniversitesi ile TOBB-Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Mimarlık Bölümlerinin, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden Doğu Akdeniz Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nün temsilcileri yer aldı.

EAAE’NIN GENEL YAPILANMASI

Avrupa Mimarlık Eğitimi Birliği (EAAE) mimarlık eğitiminin niteliğini artırmayı, mimarlık eğitimi ve araştırmaları konularında bilgi üretimini ve alışverişini teşvik etmeyi hedefleyen, ticari amaç gütmeyen, uluslararası bir organizasyon olma niteliği taşımaktadır.(1) Bu hedefler doğrultusunda EAAE, her yıl birliğin politikalarının ve projelerinin tartışıldığı, yeni araştırma ortaklıklarının kurulmasına yönelik ağların oluşturulduğu bir genel kurul düzenleme, idari ve mesleki organizasyonların temsilcileriyle iletişim kurma, üye okullar arasında diyaloğu teşvik etme, konferans ve çalıştaylar gerçekleştirmeyi kapsayan geniş ve uluslararası bir etkinlik alanına sahiptir. Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden toplam 107 üye mimarlık okulunun yanı sıra, Türkiye ve KKTC’den toplam 12 mimarlık bölümü hâlihazırda EAAE’ye üyedir.(2)

2015’ten bu yana Karl Otto Ellefsen’in başkanlık ettiği EAAE’nin yönetim merkezi Belçika’da bulunmaktadır. EAAE’nin Genel Kurul ve Konsey olmak üzere iki temel organı vardır.(3) Yılda en az bir kez toplanan Genel Kurul, birliğin tüzüğünü düzenleme, genel politikalarına dair kararlar alma, üye kabulü ve ihracı, Konsey üyelerinin seçimi ve / veya düşürülmesi, yıllık katkıların belirlenmesi, bütçe onayı ve Konseyin lağvedilmesini kapsayan yetki ve sorumluluklarla donatılmıştır. Konsey ise birliğin genel politikalarını yürütmekle sorumlu, biri başkan, biri başkan yardımcısı olmak üzere en az dört en fazla dokuz üyeden oluşan, yılda en az üç kez biraraya gelip birliğin etkinliklerini koordine eden, genel kurula sunmak üzere yıllık raporlar hazırlayan bir organ olarak görev almaktadır. EAAE her yıl düzenlenen Genel Kurul ve Konsey toplantılarının yanı sıra Avrupa Mimarlık Okulları Başkanları Ağı (ENHSA Thematic Network) ve Mimari Araştırma Merkezleri Konsorsiyumu (Architectural Research Centers Consortium-ARCC) ile ortaklaşa mimarlık ve yapılı çevre sorunları ve eğitimi konularına odaklanan çok sayıda konferans organize etmektedir.

ÇALIŞMA GRUPLARI: ARAŞTIRMA AKADEMİSİ VE EĞİTİM AKADEMİSİ

EAAE akademisyenler ve araştırmacılar arasında uluslararası proje ortaklıklarını teşvik eden bir platform oluşturmanın yanı sıra mimarlık alanında eğitim ve araştırma olgularına odaklanan iki yeni oluşuma evsahipliği yapmaktadır. Bunlardan ilki olan Araştırma Akademisi Avrupa’da hâlihazırda yürütülmekte olan, özellikle doktora düzeyindeki araştırmaları biraraya getirmek, bu araştırmalar sonucunda ortaya çıkarılan bilgiyi farklı paydaşlara ulaştırarak bir tartışma ve etkileşim ortamı sağlamak üzere kurulmuştur.(4) Avrupa’da ve global ölçekte mimarlık araştırmaları alanında öne çıkan kavramları, bu kavramların mimarın değişen rolüne ilişkin açılımlarını haritalandırmayı, aynı zamanda Avrupa Mimarlık Konseyi (Architects’ Council of Europe-ACE) ve Avrupa Komisyonu (European Commission-EC) ile ilişki kurarak mimarlık alanında araştırmayı desteklemeyi ve özellikle doktora öğrencilerini bu sürece angaje etmeyi hedeflemektedir.(5) Araştırma Akademisi faaliyetlerine Johan Verbeke, Susanne Komossa ve Gunnar Parelius koordinatörlüğünde 13-14 Ekim 2016 tarihlerinde Ljubljana Üniversitesi, Slovenya, evsahipliğinde gerçekleştirilecek “Avrupa’da Doktora Eğitimi ve Süreli Yayınlar Veritabanı” temalı çalıştayla başlayacaktır.(6) Mimarlık eğitimi alanındaki bilgi ve deneyimleri paylaşmak üzere iyi uygulama örnekleri ve yenilikçi kavramları gündeme getirecek bir platform oluşturma amacını güden Eğitim Akademisi ise Avrupa’da mimarlık okullarının ve akademisyenlerin karşılaştığı koşullar ve problemlerin tartışılmasını, çeşitliliğin desteklenmesini ve mimarlık eğitiminin önemli paydaşları olarak öğrencilerin katılabileceği etkinlikler gerçekleştirilmesini öngörmektedir.(7) Eğitim Akademisi araştırmalarını, mimarın değişen rolü, eğitim kurumlarının gelenekleri ve kökleri ve pedagoji olmak üzere başlıca üç tema odağında yürütmektedir.(8)

Oya Atalay Franck, Johan De Walsche ve Sally Stewart koordinatörlüğünde ilkini 26-27 Şubat 2016 tarihlerinde İngiltere’deki Reading Üniversitesi’nde gerçekleştirdikleri eğitim akademisi çalıştay serisine, 25-26 Kasım 2016 tarihlerinde “Mimarın Mesleği ve Okulun Bu Mesleğe İlişkin Rolü” temasıyla Porto Üniversitesi Mimarlık Fakültesi evsahipliğinde yapılacak çalıştayla devam edilecektir.

SERGİ

Delft Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Yapılı Çevre Fakültesi, bu yıl 31 Ağustos-3 Eylül 2016 tarihleri arasında gerçekleştirilen EAAE Genel Kurulu ve Konferansı’na evsahipliği yaptı. (Resim 1) EAAE 19’uncu Genel Kurulu ve Konferansı kapsamında katılımcı okullara mimarlık eğitimine dair yaklaşımlarını ve kurumsal profillerini anlatan bir posterle, düzenlenen sergiye katılmaları çağrısı yapıldı. Avrupa, Türkiye ve KKTC’den toplam 51 mimarlık okulu birer posterle bu sergide yer aldı. (Resim 2) Açılışını EAAE başkanı Ellefsen ve konferans komitesi başkanı Komossa’nın yaptığı sergi, Avrupa’daki eğitim yaklaşımlarında ve öğrenme ortamlarında görülen çeşitliliği ortaya koyduğu gibi, formel mimarlık eğitiminin süresi, lisansüstü düzeyinde farklı uzmanlaşma yönelimleri, eğitim dili ve uluslararasılık gibi konularda katılımcı kurumların ortaklıklarını ve farklılıklarını gözlememle olanağı sundu.

KONFERANS

Poster sergisinin açılışıyla başlayan EAAE Genel Kurulu ve Konferansı, Avrupa’da giderek yaygınlaşan “açık erişim” (open access) uygulamasının mimarlık ve kentsel çalışmalar kapsamındaki örneklerine dair bir sunumla devam etti. Bu sunumda bilim insanlarının çalışmalarının erişime açılmasıyla bir araştırma kültürü oluşumuna katkı sağlanacağı gibi, akademik dünya dışındaki grupların da bilimsel çalışmalara erişiminin kolaylaşacağı vurgusu yapıldı.

Delft Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Yapılı Çevre Fakültesi Dekanı Peter Russel, EAAE Konferansının mimarlık okullarının eğitim ve araştırma profilleri aracılığıyla değişen ve karmaşıklaşan yapılı çevre sorunlarına çözüm üretilmesine katkılarının tartışılması, bilgi ve deneyim paylaşımının gerçekleşebilmesi için verimli bir ortam sunma potansiyeline dikkat çekti. Özellikle lisansüstü düzeyde yüksek bir uluslararası öğrenci yüzdesini barındırmanın yanında, yerel ve kendine özgü bir profile sahip olması, problem odaklı ve araştırmaya dayalı eğitim anlayışını benimsemesi, çeşitli konularda araştırma grupları oluşturularak elde edilen araştırma bulgularının eğitim ve endüstri alanlarına transfer edilmesinin desteklenmesi bakımından Delft Mimarlık ve Yapılı Çevre Fakültesi’nin mimarlık eğitimi alanındaki güncel tartışmalara katkıda bulunabileceğini vurguladı. (Resim 3, 4) Fakülte öğretim üyeleri ve Konferansın düzenleyicileri olan Suzanne Komossa, Maurice Harteveld ve Roberto Cavallo ise, Konferansta değişen toplumsal yapı çerçevesinde geleceğin pedagojileri konusunun dört ana soru etrafında ele alınmakta olduğunun altını çizdi: Değişen mimarlık pratiği bağlamında ne öğretmeliyiz? ‘Tasarımın insanlaştırılması’ (humanisation of design) olgusundan ne öğrenmeliyiz? Çok-aktörlü yaklaşımlara nasıl hazırlanmalıyız? Animasyon ve otomasyon odaklı yaratma çağında ne tür donanımlara sahip olmalıyız? Bu sorular Konferans boyunca davetli konuşmacılar ve katılımcılar tarafından lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyindeki eğitim ve araştırma uygulamaları kapsamında ele alındı. Tüm bu konular irdelenirken, mimarlık eğitiminde kurumların kendilerine özgü profilleri ve geleneklerini koruyarak ve küresel sorunlara yerel çözümler üreterek özgün olabilecekleri kabulünden yola çıkıldı.

Konferansın birinci gününde Pittsburgh’daki Carnegie Mellon Üniversitesi’nden Prof. Laura Lee “Amerika ve Avrupa’da Mimarlık Eğitiminin Geleceği: Uzaktan Bir Bakış I” başlıklı bir konuşma gerçekleştirdi. (Resim 5) Çağrılı konuşmacı olarak davet edilen Lee konuşmasına, mimarlık eğitimi ve mesleki uygulama alanlarının küresel ölçekte mobilite, ekonomik büyüme ve değişim, çevre ve biyo-çeşitlilik, gıda ve su kaynakları, iklim değişikliği, yoksulluk, barınma ihtiyacı, altyapı ve ulaşım, nüfus artışı, terör unsurları, yerel ölçeklerde nüfusun yaşlanması, değişen piyasa modelleri, işsizlik, yabancılaşma ve çatışan değerler gibi değişen pek çok olguyla karşı karşıya olduğu ve bu durumun mesleki uygulayıcı ve / veya eğitimci olarak mimarın rolünü ve sorumluluklarını dönüştürdüğü vurgusuyla başladı. Tasarım düşüncesinin (design thinking) sadece yapılı çevrenin meydana getirilmesinde değil, piyasa ve bilgi ekonomisi alanlarında da giderek artan bir öneme sahip olduğuna dikkat çekti. Lee, tasarım düşüncesinin, problem tanımlama, problem çözme, tasarlama ve uygulama eylemlerini bütünleştirme prensibi kadar eğitim, araştırma ve mesleki uygulama alanlarında üretilen bilginin de bütünleştirilmesi prensibine dayandığının altını çizerken, bu bütünleşme prensibinin farklı ölçekleri ve değer sistemlerini kapsayacak şekilde gözetilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, bütünleştirilmiş tasarım anlayışı çerçevesinde ekonomik, sosyo-kültürel ve çevresel unsurların dikkate alınmasıyla birlikte, politika geliştirme, planlama ve tasarlama süreçlerinin tümünün “kamu yararı” oluşturacak şekilde birbirini desteklemesi gerektiğini ifade etti.

EAAE başkanı Ellefsen’in Konferans teması üzerine yaptığı açılış konuşması ve Russel’in Delft Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Yapılı Çevre Fakültesi’nin tanıtım sunumuyla başlayan ikinci gün, München Teknik Üniversitesi’nden Prof. Thomas Bock’un mimari tasarım ve uygulama süreçlerinde robot teknolojisinin kullanımı konusunda yaptığı sunumla devam etti. Bock otomasyon sistemlerinin detay üretme ve uygulama, yerinde-uygulama, yapı temizliği ve yapı yıkımı gibi çeşitli alanlarda sağladığı avantajlara örnekler verdi. Barselona Kentleşme Laboratuvarı’ından (LUB) Maria Rubert de Ventós konuşmasında, temel pedagojik yaklaşımlarının araştırma yoluyla öğrenme olduğunu ve kenti bir araştırma laboratuvarı olarak ele aldıklarını belirtti. Öğrencilerin Barselona başta olmak üzere pek çok kente dair geliştirdikleri projelerde kentin tarihinden başlayarak yapılı çevre, morfoloji, peyzaj ve insan unsurlarını gözeterek araştırdıklarını çeşitli örnekler üzerinden anlattı. Liechtenstein Üniversitesi Mimarlık ve Planlama Enstitüsü’nden Prof. Peter Staub, küçük ölçekli olmasına karşın uluslararası bir öğrenci nüfusuna sahip olan kurumlarında uyguladıkları yeni müfredat ve pedagojik yöntemler konusunda kısaca bilgi verdi. Çalıştay ve uygulama stüdyoları temelinde, yaparak öğrenmeye dayalı eğitim yaklaşımlarının önemli bir unsurunun da birlikte çalışma ve işbirliğini teşvik eden bütünleşik bir stüdyo ortamı olduğunun altını çizdi. (Resim 6) Danimarka Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık, Tasarım ve Koruma Okulu’ndan Doç. Dr. Merete Ahnfeldt-Mollerup okullarının eğitim profiline dair bilgi verdiği sunumunda, Danimarka’da mimarlık eğitiminin sanat akademileri veya meslek okulları aracılığıyla gerçekleştirildiğinin altını çizdi. Kendi okullarında stüdyo temelli bir eğitim verdiklerini ve tasarım projelerinin işbirliğine dayalı süreçler olarak ele alındığını vurguladı. Akademisyenler için en önemli sorunun araştırma ve eğitim arasında denge kurma konusu olduğuna dikkat çekti.

Konferansın ikinci günü Southern California Üniversitesi’nden Prof. Diane Ghirardo’nun mimarlık eğitimini Amerika perspektifinden eleştirel bir bakışla ele aldığı konuşmasıyla son buldu. Eğitim olgusu üzerinde durduğu konuşmasında Ghirardo, eğitimin konforlu alanı geride bırakarak belirsizliklerle baş etmeyi gerektiren, etik, ahlaki ilkeler, iletişim kurma, dinleme ve düşünme becerilerini kapsayan bir alan haline geldiğinin altını çizdi. Ghirardo ayrıca Amerika bağlamında mesleki uygulama alanında olduğu kadar akademik alanda da erkek egemen bir durumun sözkonusu olduğu eleştirisini getirdi. Eğitim alanında halen bireysel yaratıcı deha (individual creative genius) olgusuna önem verilmekte olduğuna ve öğrencilerin kendilerine Koolhaas, Gehry, Wright gibi star mimarları örnek aldıklarına vurgu yaptı.

GENEL KURUL

Genel Kurul etkinliklerinin gerçekleştirildiği üçüncü gün, EAAE başkanı Ellefsen’in yaptığı açılış konuşması, üyelik ve bütçe raporunun genel kurula sunulması, üyelikler, yönetimsel organizasyon ve web portalı konularının görüşülmesi ve konsey üyeliği seçimiyle başladı. Bunu EAAE Araştırma Akademisi ve Eğitim Akademisi ile Erasmus+ Programı kapsamında yürütülen çeşitli projelerin tanıtım sunumları izledi.

Prof. Martin Chénot 2017 yılında EAAE Genel Kurulu ve Konferansı’nın yapılacağı Fransa’nın Bordeaux kenti ile Ulusal Mimarlık ve Peyzaj Mimarlığı Okulu (National School of Architecture and Landscape of Bordeaux)’na dair bir sunum yaptı. Genel Kurulun öğleden sonraki oturumunda EAAE Araştırma Akademisi ve Eğitim Akademisi’nin küçük birer çalıştay etkinliği gerçekleştirildi. Genel Kurul Amerika’da faaliyet gösteren Mimarlık Okulları Birliği (Association of Collegiate Schools of Architecture-ACSA) yöneticisi Michael J. Monti’nin ve Avrupa Mimarlar Konseyi (ACE) yönetici kadrosundan Dubvako Bacic’in sunumları ve forum ile son buldu.

EAAE Genel Kurulu ve Konferansı gerek davetli konuşmacıların yaptığı sunumlar, gerekse düzenlenen sergi kapsamında Avrupa’da mimarlık eğitimi alanında müfredat ve pedagojiye dair farklı yaklaşımları ve araştırma eğilimlerini ortaya koyması bakımından verimli bir tartışma ortamı sundu. Bundan bir yıl önce Milano’da gerçekleştirilen EAAE Genel Kurulu ve Konferansı’nda EAAE Konsey üyesi Komossa’nın açılış konuşmasında altını çizdiği gibi, Avrupa’da mimarlık okullarında süregelen değişim sürecinde okulların stratejisinin, ortak bir çekirdek müfredat standardına ulaşmaktan ziyade, eğitim kurumlarının bölgesel ve ulusal miraslarını gözeterek, kendi kurumsal gelenekleri ve eğitim profillerini koruyarak küresel sorunlara yerel çözümler üretme yönünde olduğunu göstermesi bakımından umut verici oldu.

NOTLAR

1. URL1. “European Association For Architectural Education Statutes” www.eaae.be/wp-content/uploads/2014/11/EAAE-Statutes.pdf [Erişim: 01.10.2016]

2. Türkiye ve KKTC’de EAAE üyesi mimarlık bölümleri şöyle sıralanmaktadır: Atılım Üniversitesi, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi, Girne Amerikan Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Özyeğin Üniversitesi, İstanbul Kültür Üniversitesi, TOBB-Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi. Daha detaylı bilgi için: URL2.www.eaae.be/members/members-members/members-alphabetically/ [Erişim: 01.10.2016]

3. URL3. “European Association For Architectural Education Statutes”, www.eaae.be/wp-content/uploads/2014/11/EAAE-Statutes.pdf [Erişim: 01.10.2016]

4.  URL4. “Goals and Actions”, www.eaae.be/03_ra_goals-and-actions/ [Erişim: 01.10.2016]

5. URL4.

6. URL5. “EAAE Research Academy Meeting Ljubljana, 13-14 October 2016”, www.eaae.be/wp-content/uploads/2016/10/20161013_RA_Workshop_Guidelines.pdf [Erişim: 01.10.2016]

7. URL6. “Mission”, www.eaae.be/03_ea_mission/ [Erişim: 01.10.2016]

8. URL7. “Themes”, www.eaae.be/03_ea_themes/ [Erişim: 01.10.2016]

 

 

Bu icerik 2532 defa görüntülenmiştir.