405
OCAK-ŞUBAT 2019
 
MİMARLIK'tan

MİMARLIK DÜNYASINDAN

YAYINLAR



KÜNYE
TEMA[S]

Yeni Bir Meydan Tanımı: “Kent Halısı”

Melis Acar , Arş. Gör., TED Üniversitesi Mimarlık Bölümü

Kopenhag asıllı mimarlardan oluşan bir topluluk olan COBE’un yaptığı işler, ölçekler arası tasarım alanında ön plana çıkıyor. Ekip tasarım anlayışlarını “Bizim için mimarlık bir akım veya form kaygısı değildir; önemli olan odağın, yerel bağlam, sosyal yaşam ve kullanıcı uyumu üzerinde olmasıdır.” şeklinde dile getiriyor. Bu ilkelerinin bir yansıması olarak, Israels Plads Square projesi karşımıza çıkıyor. Kopenhag’ın merkezinde konumlanan yarışma projesi program olarak meydan ve bir yeraltı otoparkı içeriyor. Proje alanının kent içindeki stratejik konumu kentle fiziksel bir temas oluşturmak anlamında oldukça değerli. Bunun yanı sıra alanın tarihsel bağlamda geçmişten bugüne olan değişimi de farklı boyutta bir ilişkiye işaret etmekte. COBE ekibinin proje açıklamasında anlattığına göre bu merkezî meydan, bir zamanlar kent sınırlarını çizen surların bittiği düğüm noktası imiş. Şehir genişledikçe meydan canlı bir pazar alanına dönüşmüş, ancak 1950’li yıllara gelindiğinde sadece cansız bir otopark olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu alanının dönüşümünü hedefleyen yarışma 2008’de düzenlemiş, COBE birincilik ödülüne layık görülmüş ve 2014 yılında kent yeni meydanıyla tanışmıştır.

COBE’un Israels Plads için kullandığı “kentsel halı” (urban carpet) kavramı oldukça dikkat çekicidir. Projenin tasarım kararlarına baktığımızda bu kavramı anlamlandırmak kolaylaşır. Yerin altına gizlenen otopark, halının altına süpürülen cansız alanken; halının iki ucundan katlanarak yaratılan kot farklılıkları sosyalleşmenin en yoğun olduğu canlı alanlardır. Halı kelimesinin yarattığı doku imgesiyle başarılı bir tanım olduğunu düşündürten başka bir konu ise malzeme birleşimleridir. Dört farklı sert zemin (oyun alanı, basketbol alanı, kaykay alanı ve ana zemin), yeşil ve su uyumlu bir düzlemsel birliktelik içindedirler. Alanın üç tarafı araç yoluyla çevriliyken karşıt bir şekilde diğer kenarının yeşil bir park alanına açılıyor olması da güzel bir tesadüf ve iyi işlenmiş bir başka ölçekteki birleşimdir.

Kent meydanlarını genellikle plan düzleminden okumaya alışığız. Israels Plads’ın da bu eyleme sadık, üst görünüşten tüm tasarım fikirlerini anlatan bir meydan projesi olduğunu rahatlıkla dile getirebiliriz. Ancak, burayı deneyimleme fırsatına sahip olmuş biri olarak söylemek isterim ki, projenin en etkileyici tarafı kesitte sağladığı gerek proje alanındaki farklı işlevlerle gerek sınırındaki parkla gerekse çevresindeki yapılarla olan temaslarıdır.

“Kent halısının” dalgalanmalarının yarattığı kot farklılıkları kimi zaman davetkar bir toplanma alanı kimi zaman ise kente farklı perspektiflerden bakılabilecek alanlar sağlıyor. Tüm bu kurguda yer verilen aktivite alanları ise özellikle çevredeki üç okulun öğrencilerinin kalbini kazanmışa benziyor.

Bu icerik 2934 defa görüntülenmiştir.