389
MAYIS-HAZİRAN 2016
 
MİMARLIK'tan

MİMARLIK DÜNYASINDAN

YAYINLAR



KÜNYE
KIRDAN / KENTTEN

Fındığın Başkenti Giresun’da Sarvan Köyü

Salih Salbacak, Yrd. Doç. Dr. Haliç Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü

Sarvan Köyü, Karadeniz bölgesinin doğu bölümünde yer alan, Giresun merkez ilçeye bağlı; bugünkü resmî belgelerde adı Sarvan olmasına rağmen Osmanlıca metinlerdeki adı karye-i Sarban olan küçük bir köydür. Coğrafi olarak çanak görünümünde olan ve bitki örtüsünü fındık bahçelerinin oluşturduğu köyün, doğusunda merkez ilçe ve Keşap ilçesi sınırını belirleyen Kargın Deresi yer almaktadır. Şehir merkezine 12 km mesafede, nüfusu da 2012 yılı verileri göre 375 kişi olan köydeki tarihî eserlere baktığımızda; kemer köprü, su değirmeni, çeşmeler, köy fırınları, 19. yüzyıla ve daha önceki tarihlere ait olduğu düşünülen mezar taşları ve 19. yüzyıl sonu 20. yüzyıl başına tarihlenen geleneksel konutlar görülmektedir.

Köyde yerleşme, Doğu Karadeniz yerleşmelerinde olduğu gibi dağınıktır ve evler sahip olunan fındık bahçelerinin en az eğimli ve yola yakın kısmına yapılmaktadır. Evlerin önünde fındık kurutmaya yarayan ve yörede “harman” olarak adlandırılan düz alanlar bulunmaktadır. Ev-harman ikilisini tarla ve “serenti” tamamlamakta ve her evin önünde mısır, fasulye ve çeşitli sebzeleri üretmek için yapılan tarla bulunmaktadır. Köyde, yeni konutlar inşa edilse de geleneksel sivil mimarinin temsilcileri olan köy evleri varlıklarını sürdürmektedir. İç sofalı plan tipindeki evler, kesme taş üzerine ahşap yapım tekniğiyle inşa edilmiş, genellikle iki katlı ve dikdörtgen formdadır. Evlerin girişi genelde doğu yönünde olup, giriş katı ahır, kiler ve depodan; zeminden ahşap merdiven yardımıyla çıkılan üst kat ise mekânlar arasındaki geçiş alanı olan hayat, mutfak ve iki odadan oluşmaktadır.

Dünya fındık üretiminde lider olan ülkemizde, Giresun kalite olarak adlandırılan fındık cinsinin yoğun bir şekilde üretildiği köy, fındık hasatının başladığı Temmuz-Ağustos aylarında en kalabalık dönemini yaşamaktadır. Köydeki kültürün temelini fındık üretimi belirlediğinden yapılacak işlerin düzeni ve sırası fındık hasatına göre planlanmaktadır. Şehir merkezine çok yakın konumda olması sebebiyle, ekolojik yaşam, organik ürünler ve yerel eğilimlerin önplana çıktığı günümüzde, yerel dokusu ve geleneksel üretim ve yaşam biçimi ile alternatif turizm çeşitliliklerinden olan tarım turizmi için oldukça elverişli bir konumdadır.

Fındık üretimi ve geleneksel yaşamın yanı sıra köy sosyal etkinliklerle de gündeme gelmektedir. Köye emeği geçen öğretmenlerden Sevim Teker yönetimindeki Sarvan Köyü İlkokulu halkoyunları ekibi 1980’li yıllarda ilkokullar arasında yapılan halkoyunları yarışmalarında üst üste il birincisi olarak ulusal yarışmalarda ili temsil etmiştir. 2000’li yılların başında ise köyün adı sosyal medyada yeralmış; sarvan.net isimli internet sitesi vasıtasıyla sanal mezarlık ziyaretinin yapılması ve köy belleğinin hatırlanması, bilgi iletişim çağında geleneksel kültürün günümüze aktarımı bakımından ulusal ve uluslararası sosyal ağlarda oldukça ilgi çekmiştir.

Bu icerik 3664 defa görüntülenmiştir.