Bugüne Kadar Neler Oldu?

Şubat aylarının başlarında, Güney Manhattan Geliştirme Şirketi LMDC ve New York & New Jersey Liman İşletmeleri, Dünya Ticaret Merkezi alanının tasarım sürecine Daniel Libeskind Stüdyosu ve THINK grubunun tasarım konseptleri ile devam etmeye karar verdi. Ağustos 2002’de LMDC, Dünya Ticaret Merkezi alanı için yeni fikirler önerecek mimarlar, plancılar ve sanatçılar için dünya çapında bir arayış başlattı. Eylül 2002’de dünyanın çeşitli bölgelerinden yapılan 406 başvuru arasından 7 grup seçildi. Bu gruplardan, halkın görüşlerinden yola çıkarak elde edilen bazı nitelikli önerileri tasarımlarına dahil etmeleri istendi. Bu 7 grup, Aralık 2002’de 9 tasarım ürettiler.

Projelerin tesliminden hemen sonra LMDC “Gelişmekte olan Planlar” (Plans in Progress) adı altında geniş çaplı bir kampanya başlattı. Bu kampanya çerçevesinde Winter Garden’da yapılan proje sergisini 100.000 ziyaretçi gezdi ve 7.000’den fazla yorum üretildi. Kampanyanın sonunda ise LMDC çoğunluğu (yaklaşık %65) doğrudan vaziyet planları ya da bu planlara özgü olan elemanlarla ilgili olmak üzere 12.000 yorum elde etti. Bunların %90’ı vaziyet planları hakkında faydalı yorumlardı. Halkın görüşlerinin tümü okundu, sınıflandırıldı ve hâlâ sürmekte olan çözümlemeler yapıldı. Bu görüşler hakkında nihai bir rapor, sonuçta seçilecek tasarım fikriyle beraber açıklanacak. Genel olarak halk görüşleri 11 Eylül’de hayatını kaybedenlerin anısına, uygun ve uyumlu bir anıta, Güney Manhattan’ın ufuk çizgisini korumak amacıyla yüksek bir sembol ya da çeşitli sembollere, çok sayıda kamusal ve kültürel aktivitelere, açık alanlara ve alanın yakınında yaşayan halka bütünleşme sağlayacak bir anlayışa ihtiyaç olduğunu belirtiyordu.

Paralel Gelişmeler*

Dünya Ticaret Merkezi alanını yeniden yapılandırmak üzerine çalışan 7 grup projelerini sonuçlandırmak için yoğun bir çaba sarf ederken, LMDC ve Liman İşletmeleri bu olağanüstü çabayı tartışmalı bir duruma düşürecek bir anlaşma imzaladılar. LMDC ve Liman İşletmeleri, Aralık ayının başlarında, LMDC’nin çabalarını Stanton Eckstut tarafından geliştirilmekte olan bir master planı ile birleştiren bir mutabakat anlaşması imzaladılar. Geçtiğimiz sonbaharda Eckstut LMDC ile çalışmayı istediğini bildirmesine rağmen, Liman İşletmeleri Eckstut’u diğerlerinden bağımsız olarak görevlendirdi. Belediye Başkanı Michael Bloomberg ise, 12 Aralık’ta işleri daha da karıştıracak bir şekilde, kendisinin “21. Yüzyıl Güney Manhattan Vizyonu”nu açıkladı. Kent kurumlarının ve adı açıklanmayan bazı danışmanların çalışmalarından oluşan bu öneri bir plandan çok, detaylı bir liste niteliğindeydi ve İkiz Kuleler arazisiyle yeterli derecede ilgilenmiyordu. Belediye Başkanı, New York ve Kennedy Havaalanları‘na metro bağlantılarını da içeren daha çarpıcı ve maliyeti yüksek ulaşım girişimleri istiyordu. Belediye Başkanı bir “yenilikler merkezi” olarak Manhattan’ın doğru bir şekilde yeniden planlanması için 10.8 milyon dolarlık bir plan gerektiğini söylüyordu. Aralık ayında imzalanan Liman İşletmeleri - LMDC anlaşması, yeni bir master planın önerilmesi için 1 Şubat tarihini öngördü ve bu 7 planın yanı sıra, Belediye Başkanı’nın önerisinin de değerlendirmede göz önüne alınmasına karar verdi.

LMDC grupların ürettikleri fikirlerin geliştirilmek üzere başka bir firmaya verilmeyeceğini garanti etti. Çünkü öneri proje üretmeleri için 40.000 dolar ödenen gruplardan bazıları, projenin bir sonraki aşamaya geçebilmesi umuduyla 500.000 dolardan fazla para harcadıklarını söylüyorlar. Bu 7 gruptan biri olan Peterson & Littenberg Mimarlık ve Kentsel Tasarım şirketinin yöneticilerinden Barbara Littenberg bu süreci “uzun ve yorucu bir müşteri görüşmesi” olarak yorumluyor.

* Yazının bu bölümü, Architectural Record, Ocak 2003 (s.36) sayısından derlenmiştir.