BAŞARI ÖDÜLLERİ

Ağırnas’ta “Mimar Sinan Müze Ev ve Çevresi Projesi”

Mimar Sinan’ın çocukluğunun geçtiği mekanları da içerdiği varsayıldığı için “Mimar Sinan Evi” olarak kabul edilen tarihi yapı ile çevresindeki ek yapılar ve bunların altındaki eski dönemden kalma yeraltı mekanlarının restorasyonu, Kültür Bakanlığı tarafından ve Ağırnas Belediyesi’nin ev sahipliği katkılarıyla ve Erciyes Üniversitesi’nin mimarlık hizmetleri desteğiyle yapılıyor. Belediyenin bu uygulamaya yönelik girişimci ve öncü tutumları, uygulamayı kolaylaştırıcı destek ve sahiplenme çabaları, bakanlık ve üniversite ile kurmuş olduğu ve tarihi dokunun korunmasına öncelik veren samimi işbirliği ve projenin gerçekleşebilmesindeki ısrarlı takip ile birçok yan giderinin ve hizmetlerinin yerel kaynaklarla karşılanması yönündeki örnek davranışları değerlendirilerek, Ağırnas Belediyesi’nin ve proje sorumlularının “başarı ödülü” almalarına karar verildi.

Diyarbakır’da “Tarihi Diyarbakır Surları Projesi”

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, yaklaşık 5 km. uzunluğundaki Diyarbakır Surları’nı kent yaşamı ve peyzajıyla daha güçlü bütünleştirebilmek için başlattığı projede, uygulama aşaması sürüyor. Önceki dönemlerden kalma ve sur diplerinde işgalci konumdaki 500 kadar düzensiz ve çoğu yasa dışı işyerini temizleyerek projeyi gerçekleştiren Büyükşehir Belediyesi’nin yıktığı binalar arasında, çeşitli kamu yapılarıyla birlikte kendine ait tesisler de bulunuyor. Suriçi Bölgesi’ndeki tarihi sokakların bakımı, onarımı ve eski Diyarbakır evlerinden birinin restorasyonuyla da desteklenen uygulama, tüm tarihi kent merkezinin altyapı yenilenmesiyle de bütünleşiyor. Proje ve uygulama, bütün bu özelliklerinin yanısıra, sur diplerindeki “çöküntü ortamının” giderilmesi, boşaltılan esnaf arasındaki geleneksel hizmetleri verenlere yeni işyeri alanları yaratılması ve böylece mimarlık-şehirciliğin yanısıra “sosyal rehabilitasyon” açısından da örnek bir kentsel koruma etkinliği sergilemesi değerlendirilerek, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ve proje ilgililerine “başarı ödülü” verilmesi uygun bulundu.

İzmir’de “Agora ve Çevresi Projesi” ile “Bakımlı Cepheler Projesi”

İzmir Büyükşehir Belediyesi kendi bünyesinde oluşturduğu Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Müdürlüğü eliyle, kentin kültürel dokusunu koruma ve yaşatma projelerini başlatmış olup, bunlardan yarışmaya sunulan “Agora Çalışması” planlama aşamasını içeriyor; “Bakımlı Cepheler Projesi” ise Alsancak semtindeki 1448-1449 no.lu sokakların cephe, döşeme ve kent mobilyalarının bakım, onarım, boyama ve yenileme uygulamasını kapsıyor. Agora Koruma Planı, bu antik merkezin kentle bütünleştirilmesini, tarihi Kemeraltı semti ve Kadifekale aksı içinde ziyaret edilir bir ören yerine dönüşmesi ve bu arkeolojik alana komşu konumdaki tarihi dokuyu oluşturan binaların ve sokakların da kültür, turizm ve geleneksel ticaret ağırlıklı yenilenmesini hedefliyor. Alsancak’taki 1448-1449 no.lu sokaklarda ise tüm yapıların cepheleri yenilenmiş, kültür varlıklarının cepheleri restore edilmiş, döşeme ve peyzaj çalışmaları da tamamlanmış. Her iki proje de, gerek İzmir’in tarihi kent kimliğinin güçlendirilmesine olan önemli katkıları, gerekse yarışma yönetmeliğinde istenen sunuş ve sergileme normlarını üstün bir teknik düzeyde sağlamış olmaları değerlendirilerek, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve proje sorumlularına “Başarı Ödülü” verilmesi uygun görüldü.

ÖZENDİRME ÖDÜLLERİ

Bartın’da “Hükümet Caddesi Koruma Yenileme (Revitalizasyon) Projesi”

Bartın Belediyesi kentin tarihi merkezindeki ana arterlerden olan Hükümet Caddesi’ni yayalaştırıp, bu caddeye cephe verilen tarihi binalardaki restorasyonları da özendirecek şekilde tüm binaların görünümlerini bakım, onarım ve boyamayla yenileyerek kültürel peyzajı güçlendiriyor. Sokak düzenlemeleri ve kent mobilyalarını da içeren uygulamanın bilgi ve belgelerinin incelenmesi sonucunda bu uygulamayla, kent halkının tarihi dokuya olan ilgi ve duyarlılığının artması, kentsel-tarihsel peyzajın etkili hale gelmesi ve özellikle cephe onarımlarının yayalaştırmayla da birleştirilerek kent kimliğinin güçlendirilmesi dikkate alınarak, Bartın Belediyesi ve proje sorumluları “özendirme ödülü”ne uygun görüldü.

Eskişehir’de “Eski Hal Binası Restorasyonu Projesi”

Eskişehir’deki özgün ve tarihi mimarisi olan Eski Hal Binası ve kompleksi “Haller Gençlik Merkezi” olarak restore edilip kullanılıyor. Özellikle Anadolu Üniversitesi ve üniversite öğrencilerine dönük kent içindeki kültür ve sanat merkezi olarak hizmet vermeye başlaması nedeniyle, üniversite-kent bütünleşmesine sosyal katkıda bulunması önemli. Çeşitli sanat ve rekreasyon aktivitelerini de içerecek şekilde restore edildiğinden, tüm kent halkına hizmet veriyor. Uygulama ve proje, bu nitelikleriyle “Özendirme Ödülü”ne uygun görülürken, başarılı restorasyon ve koruma-kullanma denge ve amaçlarındaki üstün ve olumlu sonuçlarıyla da jürinin ayrıca özel takdirlerini topladı.

Muğla’da “Kültür Evi Restorasyonu Projesi”

Muğla’da mülkiyeti Belediye tarafından edinilen geleneksel bir Muğla evi “yerel kültürlerin ve halk sanatının tanıtılıp inceleme ve araştırmalara olanak sağlandığı” bir kültür evi işleviyle restore edilmiş. Uygulama, önemli ölçüde tamamlanmış. Yapı kargir-taş duvar kısımları yıkılmadan, ahşap kısımları da kısmen yenilenerek ve özgün detaylara sadık kalınarak yenilenmiş. Restorasyonda “özgün yapısal kurgu ve malzeme” gözetilerek ve olabildiğince “yıkım” olmadan onarımın esas tutulması yönündeki genel mimari-koruma ilkesine olan bağlılığının yanısıra, projenin yönetmelikte hedeflenen düzeydeki sunuş ve mimari anlatım tekniğindeki gelişkin nitelikleri de değerlendirilerek, Muğla Belediyesi’ne ve proje sorumlularına “özendirme ödülü” verilmesi uygun görüldü.

DİĞER KATILIMCILAR VE PROJELERİ

“Başarı” ve “Özendirme Ödülü” alamayan, ancak Tarihi Kentler Birliği’nin “katılım ve teşekkür belgesi” verdiği diğer 10 belediye, üzerinde çalıştıkları projeler ve bu projeler hakkında Danışma Kurulu’nun değerlendirmeleri ise şöyle yer alıyor.

Beypazarı’nda “Sivil Mimari Örneklerin Genel Cephe Bakımları ve Kentsel Peyzaj Çalışmaları”

Beypazarı Belediyesi, kentteki eski evlerin cephe ve çatı onarımlarını kapsayan çalışmasını sundu.

Çanakkale’de “Tarihi ve Kültürel Değerlerin Korunmasında (Katılımcı / Çok Aktörlü) Çanakkale Çalışmaları”

Çanakkale Belediyesi, son yıllardaki tarihi, kültürel, doğal ve kentsel mirasın korunması ve yaşatılmasına ilişkin çeşitlilik gösteren, ancak ortak yanı katılımcı ve çok aktörlü olarak gerçekleştirilmiş bulunan çalışmalarının tümünü sundu.

İznik’te “Süleymanpaşa Medresesi Seramik Çarşısı Projesi”

İznik Belediyesi, Vakıflardan tahsis olarak aldığı Süleymanpaşa Medresesi’ni “seramik çarşısı” işleviyle ve Yerel Gündem 21’in de çalışma mekanı olarak kullanımına yönelik bakım ve restorasyon çalışmasını sundu.

Konya’da “Tarihi Kent Merkezi Kent Meydanı Düzenleme Projesi”

Proje ve uygulaması özel bir firma tarafından gerçekleştirilen ve Konya Büyükşehir Belediyesi’nce de desteklenen koruma amaçlı planlama ve uygulama çalışmasında, tarihi merkezdeki kent meydanının yayalaştırılarak peyzaj ve kentsel tasarım içerikli düzenlenmesi gerçekleştiriliyor.

Kula’da “Çukurçeşme Restorasyonu Projesi”

Proje, Kula Belediyesi’nce gerçekleştirilen ve Kula’nın kentsel sit alanı içindeki, halk arasında Eski Çeşme adı verilen tarihi Çukurçeşme’nin restorasyonudur. Proje raporunda çeşmenin tarihi değerinin yanısıra, Kula’daki ilk anıtsal yapı restorasyonu olduğu ve kamu eliyle yapılan ilk koruma uygulaması özelliği taşıdığı önemle vurgulanıyor.

Kuşadası’nda “Sağlık Caddesi İyileştirme Projesi”

Kuşadası Belediyesi Sağlık Caddesi’ndeki eski dokuyu da içeren mimari ve kentsel peyzajın yenilenmesi ve onarılmasına yönelik, değişik kişi ve kurumların çabalarıyla gerçekleşmiş uygulama sürecini sundu.

Kütahya’da “Gümüşeşik Türbesi ve Yorgun Çelebi Türbesi Restorasyon Projesi”

Kütahya Belediyesi kentin tarihi simgelerinden olup, uzun yıllar bakımsız kalan iki adet türbenin restorasyonunun proje uygulamalarını sundu.

Tarsus’da “37 ve 42. Sokak Cephe Sağlıklaştırma İşi” ve “St. Paulus Kuyusu’nun Çevre Düzenleme Projesi”

Tarsus Belediyesi, Kültür Bakanlığı tarafından ve Mersin Valiliği katılımıyla sürdürülen ve Tarsus kent merkezindeki iki tarihi sokak ile St. Paulus Kuyusu ve çevresinde tarihi dokunun yenilenmesi ve buna yönelik kentsel tasarım çalışmalarını içeren projeyi sundu.

Ürgüp’te “Kayakapı Projesi”

Ürgüp Belediyesi, çeşitli sponsorların da desteğiyle ve yap-işlet-devret modelini uygulayarak kentin 1969 yılında afet bölgesi ilan edildiği için terkedilmiş sürecini yaşayan ve bakımsız kalan tarihi Kayakapı Mahallesi’nin, mimari ve peyzaj ögelerini koruyup, yeniden canlandırmak üzere kente kazandıracak bir proje başlattı.

Yalvaç’da “Kültürel-Doğal Değerlerin Korunması, Geliştirilmesi ve Turizmin Çeşitlendirilmesi Projesi”

Yalvaç Belediyesi, kentin tümüne yayılan çalışmalarını, kentin değişik tarih, kültür ve sosyal yaşam ilişkilerini kapsayacak şekilde ve birbirleriyle entegre olarak ele alıyor.