320
KASIM-ARALIK 2004
 
MİMARLIK'TAN

UIA 2005 İSTANBUL’A DOĞRU

MİMARLIK DÜNYASINDAN

DOSYA Her Daim Gündemde: YARIŞMALAR

  • Şatolar Üzerine
    Gürhan Tümer

    Prof.Dr., DEÜ Mimarlık Bölümü, Yayın Komitesi Üyesi



KÜNYE
50 YILA TANIKLIK

1954’te Türkiye’de ve Dünyada Neler Oldu?

Derleyen: Mücella Yapıcı

1954 TÜRKİYE

• Ünlü İngiliz şehircisi Abercrombie İstanbul planı üzerinde incelemeler yapmak üzere İstanbul’a gelerek, Belediye Başkanı’na bir rapor sundu.

• İnşaat malzemesi ve özellikle beyaz çimento kara borsaya düştü. Beyaz çimentonun karaborsa torba fiyatı 35 Liraya kadar yükseldi

• 50.000.000 Lira sermaye ile Türkiye Vakıflar Bankası kuruldu.

• Eminönü Sahil Şeridi istimlaklerine kaynak yaratmak amacıyla 50.000.000 Liralık tahvillerin basımına başlandı.

• 1954 Doğu Akdeniz Milletler Arası Mimarlık Kongresi toplandı. Bu toplantıya iletilen rapora göre Türkiye nüfusu 21 milyon, İstanbul nufusu ise 1.2 milyon kişi olarak belirlendi. Ankara ise 350 bin kişilik bir nüfus barındırıyordu

• “Neşir yoluyla veya radyoyla işlenecek cürümler” hakkındaki kanun onaylandı.

• Migros satış arabaları hizmet vermeye başladı.

• Trabzon Limanı hizmete girdi.

• Erzincan'da Sümerbank İplik Fabrikası açıldı.

• Belediye denetiminde özel halk otobüsleri çalıştırılmaya başlandı.

• Şekerbank kuruldu.

• Akis dergisi yayın hayatına başladı.

• Akşam Ticaret Liseleri açıldı.

• İzmir'de tramvaylar kaldırıldı.

• Ankara'da İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi açıldı.

• Türk Demir Döküm Fabrikası A.Ş. kuruldu.

• ÇBS'nin ilk fabrikası işletmeye açıldı.

• Sendikalı işçi sayısı 180 bine ulaştı.

• İstanbul'da Kuyucu Murat Paşa Müzesi'nde 20'ye yakın ressam ve heykeltraşın katılımıyla büyük bir soyut sanat sergisi açıldı.

• 01.1954: Millet Partisi kapatıldı.

• 18.01.1954: 6224 sayılı “Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu” kabul edildi.

• 27.01.1954: 6234 sayılı “Köy Enstitüleri ile İl Öğretmen Okullarının Birleştirilmesi Hakkında Kanun” ile Köy Enstitüleri uygulamasına son verildi.

• 04.02.1954: Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) kuruldu.

• 10.02.1954: Cumhuriyetçi Millet Partisi kuruldu.

• 22.02.1954: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü kuruldu.

• Tuna'dan kopup gelen buzlar İstanbul Boğazı'nı kapladı.

• 07.03.1954: 6326 sayılı “Petrol Kanunu” TBMM'de kabul edildi. Böylece bu alan da yabancı sermayeye açıldı.

• 08.03.1954: Devletin siyasal prestijine ve mali gücüne zarar verdiğine karar verilen ya da kişilerin özel hayatına tecavüz eden yazılar yazan gazetecilere ağır cezalar getiren bir Basın Kanunu TBMM'de kabul edildi.

• Türkiye Milli Gençlik Komitesi, tüzüğünü değiştirerek Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı adını aldı.

• 10.03.1954: Türkiye ile ABD arasında “Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşma” imzalandı.

• 11.03.1954: “Devlet Malzeme Ofisi Kuruluş Kanunu” çıkarıldı.

• 17.03.1954: Başbakanlık Dairesi kuruldu.

• 25.04.1954: Mersin Limanı'nın temeli atıldı.

• 05.1954: Toprak ve İskân İşleri Genel Müdürlüğü kuruldu.

• 02.05.1954: 1954 genel seçimleri yapıldı. Oyların % 58.42'sini DP kazandı.

• 17.05.1954: III. Adnan Menderes hükümeti kuruldu.

• 25.05.1954: Türkiye, Osmanlı borçlarından kendisine düşen payın son taksidini ödedi.

• 30.05.1954: 6429 sayılı Kanun’la Kırşehir ilçe oldu ve Nevşehir'e bağlandı.

• 14.06.1954: Sakarya ve Adıyaman illeri kuruldu.

• 23.06.1954: Türkiye'de bir Amerikan stratejik hava üssü kurulmasını öngören “Askeri Kolaylıklar Anlaşması” imzalandı.

• 05.07.1954: Hükümet istediği zaman memurlara bir süre için işten el çektirecek ya da onları emekliye ayırmayı sağlayacak bir kanun çıkardı.

• 20.07.1954: Nevşehir ili kuruldu.

• 22.08.1954: Çorum Çimento Fabrikası'nın temeli atıldı.

• 21.09.1954: Amasya Şeker Fabrikası hizmete açıldı.

• 23 Eylül: Gazeteci Hüseyin Cahit Yalçın, 26 ay hapse mahkum oldu.

• 25.09.1954: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bünyesinde Türk Standartları Enstitüsü (TSE) kuruldu.

• 26.11.1954: İstanbul Kapalıçarşı yangınında, 1.500 dükkan tümüyle yandı.

• 12.1954: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) kuruldu.

• Cumhurbaşkanı Bayar, Amerika Başkanı Eisenhower'ın davetlisi olarak Amerika'ya gitti.

1954 DÜNYA

• İlk "fast food" yemek zinciri olan MC Donald's ve Burger King açıldı.

• ABD ilk atom denizaltısı U.S.S. Nautilus'u (SSN-571) 21 Ocak 1954’te denize indirdi.

• ABD'de Jonas Salk'ın (1914-1995) yeni bulduğu çocuk felci aşısı ilk kez 23 Şubat 1954’te Pittsburgh'lu çocuklar üzerinde uygulanmaya başladı.

• Türkiye UNICEF'e (Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu) kabul edildi.

• Amerikan okullarından ilk kez zenci-beyaz ayrımı kaldırıldı.

• İlk transistörlü radyo Regency, TR-1 Sony firması tarafından yapıldı.

• Cezayir'de Fransız sömürge yönetimine karşı milliyetçi ayaklanmalar başladı.

• Dünyanın ilk ayaklar üzerinde yükseltilmiş 500.000 galon kapasiteli spheroid su tankı, ABD İlinois’de inşa edildi.

• Elvis Presley fırtınası başladı. Rock müziğin efsanevi şarkıcısı Elvis Presley'in (1935-1977) ilk plağı "That's All Right Mama" hazırlandı.

• San Giorgio Adası Japon No Tiyatro Gösterisi'nin Avrupa'daki ilk buluşma yeri oldu. Mostra del Cinema’da ‘Altın Aslan’, Castelllani'nin "Romeo ve Juliet"ine verildi. Rakipleri Fellini'nin "La Strada"sı ve Visconti'nin "Senso"'su ise ‘Gümüş Aslan'a layık görüldü.

• Mies Van der Rohe ve Philip Johnson “Seagram” Gökdeleni’ni bitirdiler.

• Eero Saarinen, Chapel MIT’i tamamladı.

• Lockheed firması F- 104 savaş uçaklarını üretti ve “Yıldız Savaşçısı” ismi ile dünyaya tanıtımını yaptı.

• Guatemala'da, 1951'de halkın oyuyla seçilen Albay Arbenz' in ulusal reformist rejimi, CIA' nın finanse ettiği ve yönettiği bir darbeyle devrildi.

• Sovyetler, ilk süpersonik savaş uçağı olan MIG–19’ları üretti.

• Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın ABD gezisi sırasında, Başkan Eisenhower "... Dünyanın en çetin müdafilerinden biri olan Türk Milleti'ni selamlıyoruz... Türkiye'nin tek bir kuşakta meydana gelen gelişmesi, zamanımızın harikalarından biridir." dedi

• ABD, nükleer enerjinin barış amaçlı kullanılacağını açıkladı.

• ABD, Bikini Atolleri’nde hidrojen bombası patlattı. Troid kanseri ve lösemiye neden olan radyoaktif bulutlar ve küller, Japon balıkçı tekneleri ve birçok küçük adayı etkisi altına aldı.

• 1900’lerin başında Paris’te yapılan ilk betonarme apartmanın mimarı August Perret öldü.

Bu icerik 13358 defa görüntülenmiştir.