335
MAYIS-HAZİRAN 2007
 

İNGİLİZCE ÖZET / ENGLISH SUMMARY

TÜRKÇE ÖZET

MİMARLIK DÜNYASINDAN

FORUM

YAYINLAR

  • Delik Binalar
    Gürhan Tümer Prof. Dr., DEÜ Mimarlık Bölümü

Mimarlık’tan 335



KÜNYE
GÜNCEL

2007 Yılı Pritzker Mimarlık Ödülü’nün Sahibi Richard Rogers

Derleyen: A. Derin İnan

2006 yılında Madrid Barajas Havaalanı, Terminal 4 binası tasarımı ile Stirling Ödülü, geçtiğimiz yaz ise Venedik Mimarlık Bienali’nde Altın Aslan Ödülü’nü kazanan Richard Rogers, 2007 yılında mimarlık dünyasının en prestijli ödülü Pritzker’in sahibi oldu. Merkez ofisi İngiltere’de bulunan Richard Rogers Partnership’in kurucusu olan Rogers, şimdiye kadar İngiltere’den bu ödüle layık görülen dördüncü mimar oldu. 1933 yılında İtalya’da doğan Rogers’ın mimarlık kariyeri, İngiltere’de AA (Architectural Association) ve sonrasında Amerika’da Yale Üniversitesi’nde aldığı mimarlık eğitimlerine dayanıyor. Dönemin önde gelen isimleriyle gerçekleştirdiği ortaklıklar sonucunda başarılı yapıtlara imza atan Rogers, bu ortaklıkların ilkini ilk eşi Sue, Norman ve Wendy Foster ile birlikte kurdukları “Team 4” ile, ikincisini ise 1970 yılında İtalyan mimar Renzo Piano ile kurduğu Piano+Rogers Mimarlık Ofisi ile sonlandırıyor. Bu ortaklıktan ortaya çıkan en önemli ürün ise Paris kentinin önemli simgelerinden Georges Pompidou Merkezi (1971-1977).

Mimarlık tarihinde olduğu kadar, mimarın yaşamında da önemli bir dönüm noktası teşkil eden Pompidou Merkezi’nin tamamlanmasının ardından Richard Rogers Partnership’i kuran Rogers bundan sonra imza attığı projelerle de yankı uyandırmayı sürdürdü. Pritzker Ödülü Jüri Başkanı, Lord Palumbo’nun da belirttiği gibi, Richard Rogers 40 yılı aşkın bir süredir sürdürmekte olduğu ayrıcalıklı kariyerinde mimarlığın en uç hedeflerinin peşine düşmekten çekinmeyerek, çoğu yapıtı ile çağdaş mimarlık tarihinde bir dönüm noktası oluşturdu.

Mesela, Londra’daki Lloyd’s binası 20. yüzyıl tasarım anlayışında bir çığır açmış ve kentsel anlamda yarattığı etkiden öte Rogers’ın mimari ekspresyonizminin bir sembolü olmuş ve olmaya devam etmektedir. 2000 yılında dünyada yarattığı sansasyonel etkiyi, Londra Greenwich’de tasarladığı Millennium Dome ile sembolleştiren Rogers’ın mimarlık anlayışını New York kenti için 71 katlı Dünya Ticaret Merkezi binası, Princeton Teknoloji Merkezi, Cardiff Galler Ulusal Meclisi, Tokyo Nippon TV Merkez Ofisi gibi son dönem projelerinde de görmek mümkündür. Yeni tamamlanan ve kullanıma açılan Madrid Barajas Havaalanı-Terminal 4 projesinde de belirgin olarak hissedilen Rogers’ın makine-bina olgusu, mimari saydamlık, kamu ve özel mekânların iletişimi ve entegrasyonu, kullanıcı odaklı esnek kat planları gibi farklı mekânsal özelliklerle uyumlu bir birliktelik ortaya koymuştur.

Sadece son dönem mimarlık ürünlerinin değerlendirilmesindense, mimarın hayatı boyunca mimarlık dünyasına kazandırdıklarının değerlendirilmesini amaçlayan Pritzker Ödülü’nün Rogers’a verilmesinde belki geç bile kalınmıştır. Jüri üyelerinin de üzerinde durduğu gibi Rogers, pek çok tip, ölçek ve kıtada adını duyurmuş bir mimar olmanın ötesinde, girdiği ortaklıklarda olsun, büyük ya da küçük ölçekli projelerde olsun, ne formel tutumundan ne de kullanıcı odaklı çözümlerinden taviz vermemiştir. The Hyatt Kurumu’nun Başkanı Thomas J. Pritzker’in jüri görüşlerini özetlerken belirttiği gibi Rogers, yazdığı yazılarda olsun, politik gruplar içindeki aktif rollerinde olsun, kent yaşamının sosyal değişimle etkileşim halinde olduğuna inancını yansıtan görüşleri olsun, pek çok alanda kente ve topluma katkısı olmuş bir mimardır.

1998 yılından beri devletin çeşitli kurumlarının planlama bölümlerinde danışmanlık yapan Rogers, İngiltere Mimarlık ve Kentsel Tasarımdan Sorumlu Belediye Başkanı’nın baş danışmanı görevinin yanısıra, Londra Büyükkent Tasarım Değerlendirme, Onaylama Grubu (Greater London Authority’s Design for London Advisoty Group) başkanlığını yürütmektedir. Gelecekte kentlerin bugünün birbirinden koparılmış ve izole edilmiş gettolarından çok, geçmişin kentlerini anımsatan biçimde çok katmanlı zengin bir kent imajına bürüneceklerini savunan Rogers için kent; iş, alışveriş, eğitim ve eğlencenin birarada barındığı, sürekli ama kendi içinde değişken mekânların birlikteliğidir.

Önümüzdeki günlerde Rogers Stirk Harbour + Partners ismini alacak Richard Rogers Partnership şirketinin, Londra’nın yanısıra Barselona, Madrid ve Tokyo’da ofisleri bulunuyor.

Her yıl, dünyanın prestijli bir mekânında gerçekleştirilen ödül töreni, bilindiği gibi geçen yıl İstanbul’da gerçekleştirilmişti. Bu yıl ise 4 Haziran 2007 tarihinde Londra’da Inigo Jones tarafından 1619’da inşa edilen ve 1698, Whitehall Palace yangınında kurtulmayı başaran tek bina olan Banqueting House’da gerçekleştirilecek. 73 yaşındaki mimara, törende 100.000 ABD Doları para ödülü ve bronz madalya verilecek.

Bu icerik 5408 defa görüntülenmiştir.