2000’LERDE TÜRKİYE'DE MİMARLIK: Söylem ve Uygulamalar

Ed. Tansel Korkmaz, Ekim 2007, Mimarlar Odası Yayınları, Ankara; 188 sayfa.

Mimarlar Odası Yayınları’ndan Haziran 2005’te yayımlanan ve 1900-1980 dönemine odaklanan Modern Turkish Architecture kitabı ile 1980 sonrası gelişmeleri değerlendiren Architecture in Turkey Around 2000 kitabı, 20. yüzyıl Türkiye mimarlığına ilişkin bir perspektif çizmeyi hedefliyordu. Modern Türk Mimarlığı, 2007 başında Türkçe olarak yayımlandı. Serinin ikinci kitabı olan 2000’lerde Türkiye’de Mimarlık: Söylem ve Uygulamalar ise okuyucusu ile buluşuyor. Kitap 1980’lerden bugüne Türkiye mimarlık ortamının oluşumuna etkin / sessiz katkılarda bulunmuş olay / aktör / yayın / projelerin, farklı bir deyişle ortamın tetikleyicilerinin / trafolarının haritasını çıkartmayı amaçlıyor. Bu doğrultuda, mimarlık eleştirmeni / tarihçisi / kuramcısı yazarlar, söz konusu dönemin en dikkate değer buldukları problematiğini özgül nirengi / kırılma noktaları üzerinden hikaye ediyorlar. Tüm bu çok katmanlı harita / resimlerin yan yana / üst üste gelişleri ve farklılaşmaları, gün ışığına çıkarttıkları ve karanlıkta bıraktıklarını yorumlanmaktadır. Zorlama bir bütünlük yerine çelişkileri ve çok katmanlılığı barındıran parçacıl bir yapı üzerine kurulan kitap üç bölümlü: “Mimarlık ve Kentleşme / Mimarlıksız Kentleşme: İstanbul, Ankara ve İzmir”, “Peyzaj, Kentsel Peyzaj ve Yapılaşma” ve “Mimarlık Pratiğinin Durumu”.

Tansel Korkmaz’ın “80’ler ve 90’lar: ‘Vitrinde Yaşamak’” başlıklı önsözü; Ali Kural’ın “İstanbul’da Hızlı Kentleşme için Alternatif Bir Öneri: Yeşil ve Koşullara Uyan–Formsuz Kent”; Ali Cengizkan’ın “Ankara'yı Konutla Varetmek: 1975 Sonrasında Kenti Kurmak ve Dönüştürmek” ve bir alt metin olarak “Konut Çevreleriyle Kent İnşasına Derkenar: Konut Çevresi Mitolojisine Giriş”; Deniz Güner’in “Enkaz’dan Kentsel Boşluk’a: İzmir Kordonboyu Kıyı Düzenlemesi”; Deniz Çalış Kural’ın “Şehrengîz-İ Hayal 1: Bahçeler ve Kentler: Osmanlı Kültüründe Peyzaj Metaforları”; Zeynep Mennan’ın “Sayı’dan Anlam’a: İstiklal Caddesi Üzerine: Niceliksel Bir Yorumbilimin Getirileri”; İhsan Bilgin’in “Evlerin Yalnızlığı” ve “Bedelsiz Modernleşme”; Elvan Altan Ergut ve Belgin Turan Özkaya’nın “Mimarlar Odası Türkiye Mimarlığını Sunuyor / Değerlendiriyor: Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri” makaleleri yer alıyor. Cemal Emden’in İstiklal Caddesi fotoğrafları içeriğe katkıda bulunuyor. Kitabın İngilizce baskısında yer almayan, Atilla Yücel’in bir önsöz ve iki yazıdan oluşan “Tarihsellik Üzerine 1+1 Yazı” [“Çağdaş Türkiye Mimarlığı / Tarihselciliğe Karşı Tarihsellik: Eldem, Cansever ve Çinici’nin Yapıtları Üzerinden Tematik Bir Panorama” (1983) ve “80’lerin “Tematik Panorama” Metninin Analizi: Eleştirinin Eleştirisi” (2006)] başlıklı makalesi de kitabın Türkçe baskısında yer alıyor.

MİMARLIK POLİTİKALARI

Derl. Tuğçe Selin Tağmat, Ekim 2007, Mimarlar Odası Yayınları, Ankara; 274 sayfa.

Ulusal mimarlık politikaları, mimarlık ürünleri ve yapılı çevrenin niteliğinin kamu yararına olduğu düşüncesinden hareketle, mimarlık uygulamalarında standartları yukarıya çekme hedefini hükümet politikalarına entegre etme amacını taşıyor. Ulusal Mimarlık Politikaları derlemesi, pek çok toplantı ve görüş alışverişinin ardından 2007 yılında Mimarlar Odası öncülüğünde oluşturularak ilgili devlet yetkilileri ve kamuoyuna açıklanan Türkiye Mimarlık Politikası’nın yanısıra Almanya, Avustralya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, Kuzey İrlanda, İskoçya, İsviçre, İtalya, Litvanya ve Malezya’dan ulusal, bölgesel ve yerel mimarlık politikası çalışmalarını ve ayrıca Avrupa Konseyi’nin konuyla ilgili olarak kabul ettiği karar metnini içermekte.

PENDİK BELEDİYESİ YENİ HİZMET BİNASI MİMARİ PROJE YARIŞMASI . 2005

Yay.Haz. Ayşen Ciravoğlu, Kasım 2007, Yarışmalar Dizisi No: 16, Mimarlar Odası Yayınları, Ankara; 91 sayfa.

İstanbul Pendik Belediye Başkanlığı tarafından, Pendik’in yeni gelişim ve değişim çizgisinde bulunduğu konumun getireceği yeni ihtiyaç ve beklentilerin karşılanabilmesi, iyi yönetişim anlayışı doğrultusunda şeffaf, etkin ve verimli bir hizmetin sunulabilmesi için ihtiyaç duyulan yeni belediye hizmet binasının elde edilmesi amacıyla bir yarışma açıldı. Pendik Belediyesi’nin birimlerini barındıracak yeni hizmet binası için en ekonomik ve işlevsel projenin elde edilmesi amacıyla açılan yarışma, 26 Temmuz 2005 tarihinde sonuçlandı. Jüri, 56 projeyi değerlendirmeye aldı; 3 ödül, 5 mansiyon, 5 satınalma ödülü verildi. Mimarlar Odası Genel Başkanı Bülend Tuna’nın sunuşu ve Jüri Başkanı Selamettin Şerifoğlu’nun değerlendirmeleri ile birlikte ödül alan tüm projeler kitapta biraraya getirildi.

MİMARLIK EĞİTİMİ DERNEĞİ ÖĞRENCİ ÖDÜLLERİ 2007

Ed. Ahu Sökmenoğlu, Onur Sönmez, Sevgi Türkan, Meltem Aksoy, Kasım 2007, Mimarlar Odası ve MimED ortak yayını, Ankara; 103 sayfa.

Mimarlık Eğitimi Derneği tarafından her yıl düzenlenen MimED Mimarlık Öğrencileri Proje Ödülleri’nin 2007 yılında altıncısı gerçekleştirildi. Ödüller, “birinci yıl”, “ikinci yıl”, “üçüncü yıl” ve “dördüncü yıl mimarlık öğrencileri proje ödülleri” olmak üzere dört kategoride veriliyor. 2007 yılında, 291 öğrenci projesinin katıldığı yarışmada derece alan projeler, Mimarlar Odası ve MimED ortaklığında hazırlanan kitapta biraraya getirildi. Kitabın ikinci bölümünde, dereceye giremeyen projeler de katalog formatında sunuluyor.

Türk Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Açısından

MİMARİ ESERLER VE İLGİLİ YARGI KARARLARI

Gürsel Öngören, Filiz Ceritoğlu, Temmuz 2007, Öngören Yayınları, İstanbul; 293 sayfa.

Mimarlar ile yapı sahipleri ve müteahhitler arasındaki haklar ve yetkiler sorununu çözmeye yönelik olarak hazırlanan kitap, mimari eserlerle ilgili yargı kararlarını irdeliyor, özellikle mimarlar ve mimari proje yaptıran kişiler arasındaki sözleşmeleri eksen alıyor. Kitapta mimari projelerden doğan manevi ve mali hakları, yapı sahiplerinin hakları, hakların kullanılması ve devri gibi önemli konular, sözleşme örnekleri ile destekleniyor. Yargı kararlarına atıfta bulunarak yapılan karşılaştırma ile kitap, muhtemel sorunlar açısından da uyarıcı ve yol gösterici bir nitelik taşıyor. Kitabın bölüm başlıkları şöyle: “Mimar ve Mimari Hizmetler”, “Eser Kavramı ve Mimari Eserlerin FSEK’teki Yeri”, “Eser Sahipliği Kavramı ve FSEK’teki Mimari Eser Sahipliği”, “Mimari Eser Sahiplerinin Hakları”, “Yapı Malikinin Hakları”, “hakların Kullanılması ve Devri”, “Mimari Proje Düzenleme Sözleşmesi”, “Eser Sahibinin Haklarının Sınırlandırılması”, “Hakların Korunma Süreleri”, “Mimari Eserlere İlişkin Tecavüzler ve dava Yoluyla Korunması”, “Hukuk ve Ceza Davlarında Müşterek Hükümler”, “Görevli Mahkemeler, Mimari Eserlerle İlgili Yargı Kararları”.

ANILAR KUŞLAR GİBİDİR

Doğan Hasol, Eylül 2007, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul.

Yazar, çocukluğundan başlayarak, mimarlıktan, yayıncılığa ve yazarlığa uzanan zengin yaşam serüveninin çeşitli anlarıyla buluşturuyor okuru. Kitapta, yakın tarihimizin belli başlı siyasi olaylarından, yazarın kişisel tarihinden kesitlere, çıktığı kısa ve uzun yolculuklara, kurduğu dostluklara kadar birçok anı bulmak mümkün. “Yaşananlar yazılmalı,” diyor yazar. Ama asıl amacının kendini ya da kendi yaşamını anlatmak olmadığını da ekliyor. Nesnellik arayışını, en kişisel anılarından bahsettiği bölümlerde bile sezmek mümkün. Bu, yazar için okuyucuya duyulan saygının gereği; yazara göre, “insanlar en kolay kendilerini kandırdıkları için, kişinin kendi kaleminden çıkan yaşamöyküsü ve anılar, yansız olamaz.” Bu nedenle kendi yaşamöyküsünü, bizim yaşamöykümüz de yapan sade bir içtenlikle, her öyküsünün kahramanı olan kendisiyle – yazarla – arasında belli bir mesafe bırakarak aktarıyor. Mimarlığın bu uzun soluklu savunucusu, kitabında, Türkiye’nin, insan ilişkilerinin ve yapılı çevrenin değişimini olumlu olumsuz yönleriyle resmediyor.

KARS: KAFKASYA’DA ORTAK GELECEĞİMİZ

Ed. Oktay Belli, 2007, Kars Belediyesi Kültür Yayınları, İstanbul; 403 sayfa.

Kars Belediyesi, 2001 yılında ilkini düzenlediği Kars Kurultayı’nın ikincisini “Kafkasya’da Ortak Geleceğimiz” başlığı altında 2004 yılında düzenledi. Kars’ın kültürel değerlerini ortaya çıkarmak ve Kafkasya, Kuzeybatı İran ve Anadolu’nun “en modern ve çağdaş kenti” özelliğini yeniden kazandırmak amacıyla düzenlenen bu ikinci kurultayda sunulan 52 bildiri bir kitapta biraraya getirildi. Bildiriler, kent tarihinden fiziki coğrafyasına, kent kültüründen konuşulan dillere, ekonomik ve sosyal kalkınma planlarından ticaret ve ihracat kapasitesine, tarım, hayvancılık, turizm gibi ekonomisini oluşturan girdilerden yemek kültürüne kadar, kent hakkında hemen her konuya değiniyor.