Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA) 1985 yılında, her Ekim ayının ilk pazartesi gününü Dünya Mimarlık Günü olarak kutlama kararı almış ve her yıl bir tema belirleyerek bu konuda meslek odalarının çeşitli etkinliklerle mimarlığın gündemini mimarlarla ve toplumla paylaşabileceği bir platform oluşturulmasına olanak sağlamıştır. Bu yıl da 7 Ekim Dünya Mimarlık Günü kutlamaları çerçevesinde “Katılımcı Kentsel Tasarımda Gelecek Nesli Güçlendirmek” teması çerçevesinde genç mimarların kentsel tasarıma etkin katılımının yolunu açacak bir perspektif geliştirilmiştir. Son yıllarda küresel ölçekte çalışan UIA, ICOMOS (Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi) gibi pek çok kurum meslek alanında gençlerin katılımını destekleyen çalışmalar yapmakta, hatta genç meslektaşların örgütlenebileceği alt komiteler oluşturmaktadırlar. Nitekim önümüzdeki kasım ayında Kuala Lumpur’da gerçekleştirilecek olan UIA Olağanüstü Genel Kurulu’nda genç mimarların etkin katılımını destekleyen maddelerin UIA tüzüğüne girmesi gündemdedir.

MİMARLIK’ın bu sayısında bir yandan UIA bağlamında genç mimarlara yönelik yeni düzenlemeler ele alınırken bir yandan da TMMOB Mimarlar Odası şubelerinin ekim ayı boyunca gerçekleştirdikleri etkinlikler anlatılmaktadır. 6 Şubat 2023 depremleri sonrasında yaşanan zorlu koşullarda, geçtiğimiz yıl Mimarlık Günü etkinlikleri doğal olarak daha küçük ölçekli tutulmuştu. Bu yıl ise şubelerimizin UIA teması çerçevesinde kapsamlı etkinlik programlarıyla mimarları ve mimarlık öğrencilerini bir araya getirerek büyük bir sinerji oluşturduğunu gözlemliyoruz. Mimarlık öğrencilerinin Oda çatısı altında bir araya gelmesi, Oda - öğrenci iletişiminin güçlenmesi açısından da çok değerlidir. Nitekim Odamızın Sürekli Mesleki Gelişim Merkezi’nin başlattığı “Oda - Öğrenci Buluşmaları” çerçevesinde Balıkesir Şubemizin desteğiyle Ağustos ayında gerçekleştirilen ilk etkinlik, Türkiye’nin dört bir tarafından gelen öğrenciler ile mimarlık eğitimcilerini ve Oda yöneticilerini buluşturarak, özgün bir eğitim modelinin meslek odası ve öğrenciler arasında deneyimlenmesine olanak sağlamıştır. Bu sayımızda Odamızın Balıkesir Oda - Öğrenci Buluşması etkinliği üzerine bir anlatı ve kuramsal bağlamı tanıtan bir yazı yer alıyor.

Doğal afetlerin yanı sıra günümüzde “kibarca” insan kaynaklı afet olarak tanımlanan çatışma ve savaşlar, insanın en temel hakkı olan yaşam çevresini elinden almakta, toplumsal barışı ortadan kaldırmaktadır. Küresel ölçekle deprem, sel gibi afetler bir yandan, savaşlar ve ekonomik krizler diğer yandan, ülkelerin siyasetlerinde de belirleyici olmaya başlayan kaotik bir durum ortaya koymaktadır. Kentlerin yıkıma uğradığı hatta ortadan kalktığı, bellek mekanlarının yitirildiği bu zor ortamlarda, afet koşullarında tasarım ve mimarlık da artık bir özelleşmiş bir meslek alanı olarak kendini göstermeye başlamıştır. Bu sayımızda olduğu gibi önümüzdeki sayılarda da kriz koşullarında mimarlığı ele alacağız. 21. yüzyılın ikinci çeyreğine girerken, belirsizliklerle ve bilinmezliklerle dolu tedirgin kent ortamlarında, usun ve planlamanın esas olduğu, bireyin ve toplumun erinç içinde güvenli, sağlıklı ve huzurlu yaşamı için nitelikli mimarlığın kurulabildiği ve yaşatılabildiği bir dünyanın yeşertilmesini diliyoruz.

Zeynep Eres