Mimarlar Odası 43. Dönem Genel Kurulu, 13-14 Nisan 2012 tarihlerinde yaklaşık 1200 delegesiyle Ankara’da gerçekleştirdiği toplantısında, “iktidarın Meslek Odamıza ve meslek alanımıza yönelik hukuka açıkça aykırı olan, anti-demokratik baskı ve müdahalelerinin kınanması” kararını almıştır. Ankara’da Güvenpark’ta buluşan mimarlar, AKP’nin kentleri rant alanına çevirmesini protesto ederek, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yürüdü ve şu bildiriyi kamuoyu ile paylaştılar:

Ülkemizde son yıllarda yeni yapılandırma çalışmalarında “çağdaş, katılımcı, çok sesli demokrasi”nin altı çizilirken, diğer taraftan meslek alanımızda “anti-demokratik, örtülü otoriter anlayış”ın alt yapı çalışmaları sistemli bir şekilde sürdürülmektedir. 21. yüzyılın çağdaş toplum modelinde, özellikle meslek örgütlerinin ve sivil toplum örgütlerinin sorgulayıcı, eleştirel, katılımcı rollerinin önemi giderek artmaktadır.

Böylesi bir evrensel anlayışta, ülkemizin de “mimarlık” gibi, yerkürenin geleceği açısından gerek fiziki, gerekse manevi değerler bakımından yaşamsal sorumluluk üstlenmiş mesleğinin işlevsel rolü ve önderliği engellenemez.

Gelişmiş ülke eğitim modellerinde, kentlerin sağlıklı geleceği açısından, çevre bilincinin ilköğrenim öncesinden başlatılması gündemdeyken, “ileri demokrasi” söylemini yoğunlaştıran ülkemizde meslek alanında “otokratik” bir anlayış siyasallaşmaktadır. Bu anlayışın, yerini geri dönülemez hasarlar yaratmadan bilimsel ölçütlere; dogmatik tek tipleştirici anlayış ise yerini eleştirel, yerel değerlere, çevreye, insan ve toplum haklarına duyarlı yaklaşıma bırakmasını diliyoruz.

Bu olağanüstü koşullarda, meslek Odalarının aydınlatıcı, eşitlikçi, kamu yararını ve meslek ahlakını vurgulayan sorumlulukları kritik bir önem taşımaktadır. Kentsel mekânın “rant değerleri” üzerinden değil, toplum yararı ve yaşam kalitesi üzerinden değerlendirilmesi, meslek ahlakının süreçteki ilkeselliği bu nedenlerle yüceltilmelidir.

Her alanda olduğu gibi, mimarlık alanında da çağdaş, demokratik bir Türkiye için mimarlığın meslek onuru, bilimsel sorumluluğu ve kamu yararı önceliği ilkesi tüm vatandaşların katılımıyla hakça savunulmalı ve korunmalıdır.

Bu dönemde siyasal iktidar, Odaların demokratik ve mesleki haklarını kullanmasını engellemek için her yolu denemektedir. Bunun nedeni, meslek Odalarının doğal kaynakları, kamusal varlıkları, kentsel değerleri, bin yıldır yaşanan mahalleleri, yerleşik kültürleri, sosyal dokuları, kamusal hakları ve demokrasiyi savunmalarıdır.

Uygar ülke ölçütleri ve demokrasi ile bağdaşmayan, hukuka, Anayasa’ya ve ilgili yasalara açıkça aykırı olan bu çağdışı anlayışın ürünü olan gelişmeler; küresel sömürü, rant ve çıkar politikalarının engelsiz yaşama geçirilmesi için duyarlı tüm kesimlerin ve toplumun sindirilmesi anlamına gelmektedir.

Uygarlaşma karşıtı bu müdahaleler karşısında meslek ilkelerine bağlılığımızdan ve mesleki haklardan asla ödün vermeyeceğimiz gibi, bunların güvencesi olan meslek örgütümüzü sonsuza kadar savunmaktaki kararlılığımızdan da vazgeçmeyeceğiz.

Bu bağlamda, Mimarlar Odası olarak “rantçı ve otokratik” bir anlayışla KHK’ler ve yeni yönetmelik maddeleriyle, meslek Odalarının “kamusal özerk” kimliklerini yok sayan ve bunlara karşı organize bir şekilde yürütülen işlevsizleştirme, yetkisizleştirme ve yok etme politikalarını şiddetle kınıyoruz.

Başta meslektaşlarımız olmak üzere, bütün duyarlı kesimleri anti-demokratik süreçlere karşı tavır almaya; bu çerçevede AKP’nin “baskıcı politikalarına dur demeye” ve iktidarı, meslek Odalarımızın yaşanılır, adaletli, toplum yararını gözeten ve çevreye duyarlı bir mesleki çalışma alanına saygı göstermeye çağırıyoruz.