332
KASIM-ARALIK
 

İNGİLİZCE ÖZET / ENGLISH SUMMARY

TÜRKÇE ÖZET

MİMARLIK DÜNYASINDAN

MİMARLIK EĞİTİMİ: ODTÜ ve YTÜ Yaz Uygulamaları

YAYINLAR

Mimarlık’tan 332



KÜNYE
GÜNCEL

Sedad Hakkı Eldem’in Hollanda Elçilik Rezidansı Yenilendi

Derleyenler ve Fotoğraflar: N. Müge Cengizkan, Tuğçe Selin Tağmat

IX. Uluslararası Docomomo Konferansı’nın kapanış resepsiyonu, Ankara’da, Sedad Hakkı Eldem’in, yapımı 1977 yılında tamamlanan Holanda Elçilik Rezidansı’nda yapıldı. 2005 yılından beri restorasyon çalışmaları süren yapı, Kasım ayı başında yeniden kullanılmaya başlanacak ve açılışından itibaren belirli bir süre, halkın gezebilmesi için açık olacak.

Eldem’in, 1973-75 yılları arasında tasarladığı yapı, tüm çizimleri ile hazır olduğu halde yapım bir süreliğine ertelenir. Yapım, 1975-77 yılları arasında, özgün tasarımın biraz sadeleştirilerek değiştirilmesiyle tamamlanır. Eldem’in diğer konut yapıları ile karşılaştırıldığında oldukça küçük boyutta olan rezidans, mimarın özellikle son döneminde görülen modüler bir planlama anlayışı üzerine kuruludur. Özellikle geleneksel konut tipolojisi ile çağdaş mimarlığı buluşturma çabalarının özgün bir örneğidir.

Yapı, geleneksel merkezî sofa plan tipinin bir uyarlamasıdır; modüler bir grid, yapının plan ve cephe kurgusunda özellikle vurgulanır. Özellikle merkezî sofa için Eldem, birçok eskiz çalışması yapmıştır. Cephede bu vurgu, prefabrike yapay taş kaplama elemenlarla sağlanır. Planda ise, gridal kurgunun daha vurgulu olması için seçtiği malzemeler, renkleri ve bunların kullanılışı önemlidir. Sofanın yer döşemesi bunun en en net görülebileceği yerdir. İlk eskizlerinde, grid vurgusu çok net okunabilmektedir; duvarlar, yer döşemesi, tavan kaplamaları, yerleşik raflar, şömine, nişler tümüyle aynı gridden türer. Bozdoğan bunu şöyle yorumlar: “Sonuçta bütün tasarım, soyutlamayla gelenekten türetilen elemanların modern ve farklı bir yönde kullanılması için düşünülen bir düzen ve geometri araştırmasıdır.”

İki katlı kare planlı yapı, 1,20 x 1,30 metrelik gride oturtulan merkezî sofa etrafında örgütlenen mekânlarla kurulur. Zemin kat, resepsiyon salonu, yemek salonu ve çalışma odasının yanısıra, depo ve mutfak gibi servis mekânlarını barındırır. Üst kat elçi ve ailesinin özel yaşam alanıdır. Üst katı galeriyle orta sofaya bağlayan merdiven de rezidansın en önemli ögelerinden biridir. İki kat yüksekliğindekli merkezî sofa, yukarıda, çatı ışıklığı ile tanımlanır. Karakteristik olarak, üst kattaki mekânlar dışarı doğru çıkma yaparlar ve geniş bir saçak altında toplanırlar.

RESTORASYON ÇALIŞMALARI (2005 – 2006)

Hollanda Dışişleri Bakanlığı’nda, bu proje için, proje yönetimi, iç mekan tasarımı, tesisat işleri, güvenlik gibi birçok konuyla ilgili uzmanlardan kurulu bir ekip oluşturulur. Uzmanlar proje süresince proje yöneticisine danışmanlık yaparlar. Özellikle Hollandalı mimar ve tesisat işleri danışmanı, tüm süreç boyunca yer alırlar. Ankara’daki yerel proje yöneticisi, bu süreçte iyi rapor ve fotoğraflarla iyi bir ekip çalışması yürütür. Böylelikle Hollanda’daki ekibin, aylık geliş-gidiş ve kontrollerle projeyi sürdürebilmesi mümkün olur.

Projenin, tasarımdan uygulama bitimine toplam süresi 18 aydır. Mart-Mayıs 2005 arası ön proje, Haziran-Eylül 2005 arası uygulama projesi hazırlıkları; Ekim-Aralık 2005 arası ince iş ve bitişler, Haziran 2006-16 Ağustos 2006 arasında uygulama ile tamamlanır. Toplam maliyet, danışmanlara ödenen miktarlar haricinde, 880.000 Avro’dur.

Restorasyon projesi ve uygulamasında, Eldem’in fikirlerinin korunması göz önünde bulundurulur. Tüm yenileme, şu temel değişikliklerden oluşur:

a) Temeller: İyi durumda olduğu düşünülen temellerde bir değişiklik yapılmamış.

b) Döşemeler: Bodrum katın taş yastıkları temizlenmiş. Birinci kattaki halı ve linolyum zemin kaplaması değiştirilmiş. Terasta sızıntı yapan taş döşeme değiştirilmiş.

c) Tavan: Tavan sıva ve boyası yenilenmiş. Sıvası iyi durumda olduğu için duvardan ayrılan sıvalar yenilenmiş. Sıvalar tamir edilmiş, eski boya katmanları sıyrılarak yeniden boyanmış.

d) Çatı: Çatı kaplaması yenilenmiş ve bakır kaplama döşenmiş.

e) Dış duvarlar: Alüminyum çerçeveler ahşapla değiştirilmiş. Güneydeki odaların ve mutfağın önüne tente eklenmiş. Beton dış duvarlar boyanmış.

f) İç duvarlar / bölme duvarlar: Varolan bütün duvarlar yeniden sıvanmış ve boyanmış. Bütün kapı ve pencerelerde, menteşe ve kollar yenilenmiş. Bütün duvar fayansları ve merdiven korkulukları yenilenmiş.

g) Mutfak: Eski mutfak yenisi ile değiştirilmiş. Kilerler yenilenmiş.

h) Sıhhi Tesisat: Tüm tesisat (seramikler, kanallar, borular) yenilenmiş.

i) Tesisat: Isıtma sistemi, elektrik sistemi ve jeneratör sistemi kısmen yenilenmiş.

J) Ayrıca; doğalgaza geçildiği için, fuel oil deposu değişmiş. Garajın arkasında şoförlere tuvalet yapılmış; birinci katında mermer döşeme kaplaması ahşapla değiştirilmiş.

KÜNYE

Restorasyonu gerçekleştiren Firma (Hollanda): Teeuwisse & Willems architect and advisors (R.T.H. Eversteijn)

Tesisat İşleri Danışmanı (Hollanda): Royal Haskoning (V.M. van Wanrooij)

Yerel Proje Yöneticisi: PRO^GE Proje Geliştirme ve Yönetim A.Ş. (Göksu Günay)

Yerel Müteahhit: VEKA İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd.

(Yazıda “Sedad Eldem: Architect in Turkey” kitabından [Bozdoğan, Sibel, Suha Özkan ve Engin Yenal, Ağustos 1987, Sedad Eldem: Architect in Turkey , Concept Media, New York.] ve Hollanda Dışişleri Bakanlığı’nın, MİMARLIK için ilettiği proje bilgilerinden yararlanıldı.)

Bu icerik 3577 defa görüntülenmiştir.