402
TEMMUZ-AĞUSTOS 2018
 
MİMARLIK'tan

MİMARLIK DÜNYASINDAN

YAYINLAR



KÜNYE
YARIŞMALAR

Kepez Belediyesi Dokuma Alanı Fikir Projesi Yarışması

 

Kepez Belediyesi tarafından 2003 yılında kapatılan Dokuma Fabrikası alanının dönüşümünün sağlanması amacıyla açılan fikir yarışması sonlandı. Kentsel ve mimari çözümler ve peyzaj tasarımıyla Dokuma Fabrikası’nın tarihî mirasıyla bütünleşmesi, kentle ilişkilerinin yeniden kurulması ve alanın bütünleşik ve sürdürülebilir olarak kent yaşamına kazandırılmasına yönelik fikirlerin geliştirilmesinin hedeflendiği yarışma sayesinde alanın Antalya kent yaşamına değer katacağı öngörülüyor. Yarışmada 39 proje değerlendirmeye alındı, 5 eşdeğer ödül verildi.

DANIŞMAN JÜRİ ÜYELERİ

Hakan Tütüncü (Kepez Bel. Bşk.), Özge Köksal (MO Antalya Şb. Bşk.), Ebru Manavoğlu (ŞPO Antalya Şb. Bşk.), Keziban Arıcan (PMO Antalya Şb. Bşk.), Mustafa Balcı (İMO Antalya Şb. Bşk.)

ASLİ JÜRİ ÜYELERİ

Jüri Başkanı

M. Osman Aydın (Mimar)

Ayşen Ciravoğlu (Mimar), Tahsin Yılmaz (Peyzaj Mimarı), Mehmet Nazım Özer (Şehir Plancısı), Alişan Çırakoğlu (Mimar)

YEDEK JÜRİ ÜYELERİ

Bekir Kamışlı (Mimar), Sebahat Adanır (Peyzaj Mimarı), M. Ahmet Demirtaş (İnşaat Müh.)

RAPORTÖRLER

Recep Sönmez (Mimar), Nilgül Yılmaz (Mimar)

Kentin ilk sanayi yatırımı olan ve 1955-1961 yıllarında hayata geçirilen Dokuma Fabrikası yerleşkesi, fabrika yapısı, depoları ve sosyal yaşamı düzenleyen lojman, kreş, yemekhane yapıları ile Antalya kenti belleğinde sosyal-ekonomik-kültürel ve peyzaj değerleri ile önemli bir endüstri mirası olarak günümüze kadar ulaşabilmiştir. Antalya Dokuma Fabrikası’nın üretimi, üretimin ekonomik olmadığı gerekçesiyle 2003 yılında durdurulmuş ve Dokuma alanı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na devredilmiştir. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nca da (ÖİB) 2004 yılında özelleştirme kapsamına alınmış ve 2004 Haziran ayında satış ihalesine çıkılmıştır. ÖİB’nın bu kararına karşı Antalya’daki gazeteciler, Kent Konseyi, meslek odaları ve sivil toplum örgütleri yoğun tepkiler göstermiş ve eylemler düzenlemiştir. Ancak, ÖİB fabrika binasının bulunduğu alana meydan ve yeşil alan kararı, arka tarafına ise kentsel ve bölgesel iş merkezi kullanım kararı getirilen 1/5000 ve 1/1000 ölçekli revize imar planını 31.05.2005 tarihinde onaylamıştır. Ancak, kent dinamiklerinin yoğun eylem ve tepkileri üzerine özelleştirme kapsamına aldığı Dokuma Fabrikası alanını Kepez Belediyesi’ne devir etmiştir. Dönemin Kepez Belediyesi yönetimince, Dokuma alanının bulunduğu her iki parsel, ÖİB onaylı plan kararları doğrultusunda, ihale yapılmaksızın üst hakkı sözleşmesi ile 49 yıllığına yabancı ortaklı bir şirkete verilmiştir. Bu gelişmelere karşı da kentliler, meslek odaları, sivil toplum örgütleri ve siyasi parti il başkanları tepki göstermişlerdir. Tahsisin iptali için yapılan çağrıların ve eylemlerin sonuçsuz kalması üzerine, siyasi partilerin il başkanları tahsisin iptali istemiyle açtıkları dava, 2012 yılında parti başkanları ve kentlilerin lehine sonuçlanmıştır. İptal kararı ile alanın kentlilerin kullanımına kazandırılmasına olanak doğmuştur.

Bu aşamada, fabrikanın bulunduğu ön kısımla ilgili bazı meslek odaları, bazı sivil toplum örgütleri ve kentlilerden oluşan Dokuma Çalışma Grubu’nca, alana kentsel sit alanı kararı getirilmesi ile ilgili Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na başvuruda bulunulmuştur. Kurul “dokuma alanı gibi alanlar için endüstriyel mimari miras olarak tek yapı bazında tescil yapılması ve bulunduğu parsel için koruma alanı kararı getirilmesinin mümkün olduğu, ancak kentsel sit alanı kararı verilmesinin mümkün olmadığı” şeklinde kararını bildirmiştir. Sonuç olarak fabrika alanı, kentsel sit özelliği göstermediği için tek yapı ölçeğinde tescil edilerek koruma alanı olarak belirlenmiştir.

2004 yılında göreve gelen Kepez Belediyesi yönetimi, fabrika binası ve çevresini kapsayan 238 dönümlük park alanının tamamının Antalya’ya kazandırılmasına yönelik bir ortak akıl oluşturulması amacıyla, konuyu 2015 yılı Ocak ayı Kepez Belediye Meclisi gündemine alarak değerlendirmiş ve bir çalışma grubu oluşturulması kararını almıştır. Karar doğrultusunda, Antalya Büyükşehir Belediye Meclisi’nde grubu bulunan siyasi partilerin il ve ilçe başkanları, meslek odaları, gazeteciler ve medya mensupları, sivil toplum kuruluşları, akademisyenler, projeye katkı sağlayabilecek kişilerin katılımıyla oluşturulan Dokuma Çalışma Grubu, dört ay içerisinde on bir toplantı gerçekleştirmiştir. Süreç içerisinde çeşitli iletişim araçları ile kentlilerin sözlü ve yazılı görüşleri de alınarak hazırlanan rapor, belediye meclisine iletilmiş ve meclis toplantısında değerlendirilerek kabul edilmiştir.

Çalışma Grubu raporu doğrultusunda, alanın 238 dönümlük Dokuma Fabrikası bölümünde; fabrika yapısı dâhil hiçbir yapının yıkılmaması, yeni yapı yapılmaması, hiçbir sağlıklı ağacın kesilmemesi ve yeşil dokunun korunması temel ilkeleri doğrultusunda, alandaki mevcut yapı grubu, peyzaj ve bitki dokusu bir bütün olarak ele alınarak “Dokuma Parkı” olarak adlandırılmış ve düzenlemelerde bu yönde yapılmıştır.

Dokuma alanının E=1 emsalli ticari alan olan 250.000 m2’lik ikinci kısmı ile ilgili, Kepez Belediye Meclisi’nin Şubat 2017 tarihli toplantısında, Çalışma Grubu’nca hazırlanan rapor doğrultusunda veya oluşturulacak yeni bir çalışma grubunca çalışmalar yapılması ya da ulusal bir yarışma yapılması kararı alınmıştır. Belediye yönetimi, alınan bu karar doğrultusunda Antalya’nın ulusal ve uluslararası düzeyde tanınırlığına katkı sağlanması, ortak aklın katkıları ile çok disiplinli bir çalışmanın yapılmasına yönelik ulusal düzeyde bir fikir projesi yarışması düzenlenmesine karar vermiştir. Mevcutta kentsel ve bölgesel iş merkezi kullanım kararı bulunan dokuma alanının ikinci bölümü (27718 ada / 1 parsel) için önerilecek yeni kararlarla, nitelikli kentsel ve mimari çözümler üretilmesi, dokuma alanının tarihî mirasla bütünleşmesi, kentle ilişkilerinin yeniden kurulması, alanın bütünleşik ve sürdürülebilir olarak kent yaşamına kazandırılmasına yönelik fikirlerin geliştirilmesi amacıyla, 15 Aralık 2017 tarihinde ulusal ve tek kademeli “Antalya Kepez Dokuma Alanı Fikir Projesi Yarışması” açılmıştır.

Dokuma alanının Kepez ve Antalya kent yaşamına katacağı değerlerin araştırılması, kentin bütünü ve çevresiyle ilişkileri kurulmuş, kentin sosyal ve kültürel kimliğine katkı sağlayacak tasarımları yansıtan, açık ve yeşil alanlar ile insan-doğa ilişkilerini ön plana çıkaran, şehircilik, mimarlık, peyzaj mimarlığı ile çağdaş ve ekonomik çözümler öneren, güzel sanatları teşvik eden özgün öneriler geliştiren fikirlerin elde edilmesi amacıyla açılan yarışmaya 39 proje katılmıştır. 12 Mart 2018 tarihinde toplanan yarışma jürisi 3 gün süren çalışmalar sonucunda, 5 eşdeğer ödül belirlenmiştir.

Antalya Kepez Belediyesi Dokuma Alanı Fikir Projesi Yarışması’nın kolokyum ve ödül töreni, 26 Nisan 2018 Perşembe günü, ödül alan yarışmacı ekipler ve diğer katılımcıların katılımıyla, yarışma yoluyla elde edilmiş bir yapı olan Kepez Belediyesi Mimar Sinan Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir. Kolokyumda, jüri üyelerince yarışma alanı ve değerlendirme kriterleri ile ilgili genel bir değerlendirme ve çalışmalar ile ilgili açıklamalar yapıldıktan sonra soru-cevap bölümüne geçilmiş, ödül alan projelere ilişkin herhangi bir eleştiri gelmemiş, jüriye değerlendirmelere ilişkin herhangi bir soru da yöneltilmemiştir.

EŞDEĞER ÖDÜL

ALPER GÜLLE mimar, BEGÜM SOYEK mimar, HAKAN CANBAZ peyzaj mimarı, SERPİL F. BAHCECİ ERTÜRK mimar, ALPER GÖKÇAY şehir plancısı

Yardımcılar: İsmail İşcan, Mutlu Tevke, Serim Aygen Kiştin, Yeşim Kaya

JÜRİ RAPORUNDAN

Hem Dokuma Park hem de kent dokusuyla güçlü bir ilişki kurması, yapılaşmayı bir çeperde tutup alanı kentsel yaşama katılabilecek bir yeşil bütünlüğü içinde değerlendirmesi olumlu bulunmuştur. Yapılaşma için seçilen alanın ve Güneybatıdan alana giriş için seçilen noktanın doğru konumlandırıldığı görüşü oluşmuştur. Alana karakter kazandıracak özgün bir mimari dili sakin bir tavırla önermesi olumlu karşılanmıştır. Ancak alandaki yeşil düzenlemeyi ölçeklendirecek unsurların geliştirilebilir olduğu, duvar olarak nitelenen yapılaşma önerilerinin geçirgenliğinin artırılabileceği düşünülmektedir.

 

EŞDEĞER ÖDÜL

MEHMET CEMİL AKTAŞ peyzaj mimarı, PINAR KESİM AKTAŞ mimar, EKİN ŞEKER peyzaj mimarı, ÖZGE UYSAL şehir plancısı

Yardımcılar: Okan Mutlu Akpınar, Hüseyin Hilmi Kezer

Danışmanlar: Mustafa Artar, Nergis Aşar, Ahmet Demirel, Süleyman Yıldız, Rıfat Yılmaz, Burcu Sevinç

JÜRİ RAPORUNDAN

Detaylı analiz çalışmaları, kentsel ölçekten başlayarak mimari ölçeğe inilen süreçte her aşamada tutarlı bir biçimde geliştirilmiş olması, kentsel tarımı bir rekreasyon faaliyetiyle bütünleştirmiş olması olumlu bulunmuş, üretimle ilişkili işlev önerisi alanın kent belleğindeki yerine saygılı bir yaklaşım olarak değerlendirilmiştir. Önerilen bitkisel yapının iklimle uyumlu olması, yakın çevresinde yeni bir mikroklima yaratma potansiyeli olumludur. Yapısal önerilerin ana fikirle uyumlu bir yaklaşımla ele alınmış olması ve alanın kuzeyindeki yapılaşma önerileri dengeli kurgusu olumlu bulunmuştur.

EŞDEĞER ÖDÜL

M. ORKUN ÖZÜER mimar, KEREM ÇINAR mimar, GÖRKEM R. EVKAYA mimar, EVRİM ARAMAN peyzaj mimarı, NESLİHAN ULUSOY şehir plancısı

JÜRİ RAPORUNDAN

Alanın büyük bir bölümünü yeşil olarak bırakması, yapısal müdahalenin sınırlı ölçüde ve bir noktada tutulmuş olması ve önerilen işlevle dengeli biçimde kurgulanmış olması olumlu bulunmuştur. Önerilen sosyal revakın mütevazı yapısı altında hem kullanıcıların gereksinimlerini karşılayacak hem de alanın kendi kaynaklarını yaratacak işlevsel çeşitliliği barındıran potansiyele sahip olduğu düşünülmüştür. Önerilen örtünün daha özgün karakter oluşturabilecek şekilde geliştirilebileceği görüşü oluşmuştur.

EŞDEĞER ÖDÜL

ELİF ÖZGÜR KOLTUKOĞLU mimar, DAMLA E. ÖZİŞ şehir plancısı, BİLGE AYDIN peyzaj mimarı, GÖKTUG DEDEOĞLU mimar, ANIL SALAR mimar, SERKAN ÇEKİÇ mimar

Danışmanlar: Burak Koltukoğlu, Erden Güven, Maya Türkmen Numan

JÜRİ RAPORUNDAN

Alanın neredeyse bütününün yeşile bırakılmış olması oldukça güçlü bir tasarım kararı olarak görülmüştür. Üretilen kentsel mekânın deneyimlenmesini sağlayacak yapısal önerilerin hafif elemanlardan oluşması bu fikri güçlendirmektedir. Alanın kentle ilişkisini güçlendiren bağlantılar kurması ve bunları dairesel hafif bir yapının eşlik ettiği bir kurguyla ele alması olumlu bulunmuştur. Bu değerlendirmeler ile eşdeğer ödüle değer görülmüştür.

EŞDEĞER ÖDÜL

RIFAT YILMAZ mimar, SÜLEYMAN YILDIZ mimar, BURCU SEVİNÇ mimar, BAŞAK İNCEKARA şehir plancısı, NERGİS AŞAR peyzaj mimarı

Yardımcılar: Zeynep Ergan, Yasemin Sevinç

Danışmanlar: Mehmet Cemil Aktaş, Pınar Kesim Aktaş, Ekin Şeker

JÜRİ RAPORUNDAN

Dokuma Parka bağlanan ana omurganın güçlü bir biçimde geliştirilmesi ve bu düzenlemenin tasarımın ana kurgusunu oluşturması olumlu bulunmuştur. Zemin kotunun bitki örtüsü ile işlenerek bütünüyle kamusal kullanıma bırakılmış olması ve Pil Fabrikası alanıyla bütünleşme önerisinin kentsel dokuya katkı sağladığı düşünülmüştür. Kentsel tarımı deneyimlenecek bir unsur ve görsel bir ifade aracı olarak kullanması olumlu bulunmuştur. Yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanma çabası olumlu olmakla birlilikte gerek güneş panellerinin gerekse de alandaki su kullanımının konum ve boyut açısından sorunlu olduğu düşünülmektedir.

Bu icerik 2234 defa görüntülenmiştir.