Ülkedeki nitelikli mimarlığın ne düzeyde ve kapsamda bir üretime sahip olduğunu kestirebilmek kolay değil. Elimizde, örneğin, inşaat sektörünün durumunu ve gelişimini gösteren araştırma ve endeksler benzeri göstergeler de pek yok. Bu kapsamda bir çalışmayı yapabilmek, doğru verilerin neler olabileceğini belirlemeden, pek mümkün de olmayabilir. Sergileme ve ödül programları, bir ölçüde, proje ve uygulama, akademi, yayın ve medya gibi mesleğin farklı kulvarlarının icracısı olanların buluştuğu bir bilgi ve tartışma platformu olarak ülke mimarlığının belirli bir dönem aralığına karşılık gelen görünümünü yansıtma potansiyeli taşıyor. Bu yılkı Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri Programı’nda, meslektaşlarımız tarafından paylaşılan çalışmalar ile son iki yılın mimarlık üretimini örnekleyen bir kesit izlenebilir hale gelmiş oldu. Önceki yılların birikimine eklenen bu sergi içeriği Türkiye’deki mimarlık pratiğinin dönemsel derlemesini güncellerken, Seçici Kurul olarak bizlere de çeşitli konular üzerine düşünme ve tartışma imkanı sağlamış oldu. Yapıları / projeleri, mekân, malzeme, mimari program ve bağlam arasında kurulan ilişkiler bütününe getirilen kararlı ve tutarlı yorumlar, özgün tasarım arayışı, geliştirilen fikir ve önerilen çözümlerle fiziki çevrenin mekânsal ve sosyal gelişimine ve / veya iyileştirilmesine sağlanan katkılar çerçevesinde tartıştık. Değerlendirme çalışmaları süresince ayrıca gözlemlediğimiz bazı konuları da aktarmak isteriz:

• Geçen yıllara kıyaslandığında katılımın epeyce düşük olması ve bazı kategorilerin, beklentilerin aksine, oldukça sınırlı sayıda çalışma ile temsil edilmiş olması (Yapı /Çevre (Kamusal Alan) Tasarımı dalı için sadece 2 aday, Fikir Sunumu dalı için ise 4 adayın olması);
• Geçen yılların ödül programlarındakine benzer bir tipolojik zenginlik ve çeşitliliğin bu yıl için de geçerli olması (arkeoloji alan üst örtüsü, simgesel kule, yayla-orman yapısı, cemevi gibi);
• Özellikle alt ölçekteki (mahalli) meydan ve kentsel çevre düzenleme projelerinde, abartıdan ve eklektik yaklaşımlardan kaçınan, işlevsel, yenileme alternatiflerinin geliştirilmiş olması;
• Kamu tarafından elde edilen proje ve uygulamalar arasında müze, kültür yapısı ve spor yapılarının, özel sektörün işveren olduğu proje ve uygulamalar arasında ise konut işlevli (toplu konut, tekil konut bloğu, müstakil konut, konut siteleri, konut içeren karma kullanımlı kompleksler) yapıların diğer yapı türlerine oranla daha fazla sayıda temsil edildiği;
• Görece mütevazı ölçekli ve kamusal işlevli yapılarda ve kentsel donatılarda malzeme kullanımı ve bağlamsal referanslar üzerinden kurgulanan nitelikli bir tasarım arayışı olduğu;
• Bazı çalışmaların Fikir Sunumu kategorisine gönderilmekle birlikte, içerik açısından Proje dalında değerlendirilmesinin daha uygun olduğu.

Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri Programı’nı, ülkenin değişken ve çoğu zaman olumsuzluklarla anılan mimarlık gündemi içinde, sürekliliğiyle ve gelişmeye açık yönüyle değerini pekiştiren bir mesleki bilgilenme, belgeleme ve paylaşma platformu olarak görüyoruz. Seçici Kurul olarak bu anlamda, mevcut ödül yönetmeliğinde tanımlanmış olan Mimar Sinan Büyük Ödülü’ne aday olabilme koşulunun yeniden değerlendirilerek ortak çalışmış, ama ortağı vefat etmiş mimarların tek isim olarak önerilebilmelerine imkan tanınmasını, ödül programının kapsayıcı çerçevesine olumlu bir katkı olarak düşünüyor ve bir öneri olarak paylaşmak istiyoruz.

Seçici Kurul olarak bizleri bir araya getirerek önemli bir mesleki sorumluluğu onurlu bir görev olarak yerine getirmemize olarak veren Mimarlar Odası yönetimine, Seçici Kurul’a ve sergi ortamının düzenlenmesine yoğun ve titiz çalışmalarıyla destek olan Düzenleme Komitesi’ne ve XVI. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri’nin başarıyla gerçekleşmesine eserleriyle katılarak destek veren meslektaşlarımıza teşekkür ediyoruz.

Seçici Kurul

Günkut Akın (Başkan), Cem İlhan, Ziya Canbazoğlu, Ferhat Hacıalibeyoğlu, Lale Özgenel