390
TEMMUZ-AĞUSTOS 2016
 
MİMARLIK'tan

MİMARLIK DÜNYASINDAN

DOSYA: 2016 ULUSAL MİMARLIK ÖDÜLLERİ

  • Arazi ve Şeyler
    Pelin Tan, Doç. Dr., Mardin Artuklu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi

YAYINLAR



KÜNYE
DOSYA: 2016 ULUSAL MİMARLIK ÖDÜLLERİ

Sergiden Öğrenmek

Arman Akdoğan, Seçici Kurul Üyesi

Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri'nin bizlere sunduğu üretimleri inceleyip Türkiye mimarlığının ne yöne gittiği konusunda kesin bir kavramsal saptama yapabilmek mümkün mü? Ben mümkün olmadığını düşünenlerdenim. 2016 yılı Seçici Kurulu üyeliğim, mesleki pratiğimiz üzerinde birçok soruyu beraberinde getirdi. Sergiye proje gönderen mimarların çoğunun niteliğe önem veren bilinçli bir kesimi temsil ettiği bir gerçek. Gönderilen proje adedi ve ülkenin ürettiği yapı sayısı arasında istatistiksel ve niteliksel olarak ciddi bir fark var.

Üretilmiş olanların tüm güzelliği veya çirkinliği ile sergilenmesi... Olabilir mi? Hatta istatistikler, info-grafiklerle birlikte sergilenip kataloglanabilmesi mümkün müdür? Belki bu Sergi ve Ödül Programının hedeflerine dahil olabilecek gibi gözükmese de, acaba biz mimarlar niteliğe ve güzele düşkün olan, sadece görmek istedikleriyle ilgilenen, aksini gördüğünde yüzeysel olarak eleştiren, hemen ardından da görmezden gelip başını kuma gömen bir grup muyuz?

Acaba duygusal davranmadan, rasyonel biçimde, üretilen tüm yapıları kataloglayabilir miyiz? Farklı veri bantları içerisinde sergileyebilir miyiz?

Mimari projeler şehir planlamasının ne kadar bir parçası olabiliyor? Kaç adet, hangi yoğunluklarda siteler ortaya çıkıyor? İllere göre dağılımı nedir? Bir yılda kaç tane özel teşebbüs ve/ya kamu eliyle örneğin otel binası yapılıyor?

Çıkan sonuçları analiz edip değerlendirerek, mesleki bir birliktelik sağlayarak, argümanlar üretip değiştirmek istediğimiz konuları siyasi erkin önüne koyabilir miyiz?

Tüm yapılaşma niteliğini gözler önüne serecek bir çalışmanın oldukça kapsamlı bir bütçe ve zaman gerektirdiği düşünülebilir. Fakat Mimarlar Odası'nda ve belediyelerde kaydı olan tüm projelerin sistematik bir veritabanı oluşturulabildiği takdirde, kayıtlı olan projelerin dijital sergisinin yapılabilmesi kendiliğinden mümkün olabilir.

Dijital veri depolama ve iletiminin bu kadar kolaylaştığı dünyada kendimizin, komşumuzun, nasıl bir binada, ne kadar yükseklikte, ne şekilde bir binada oturacağını, nereye ne büyüklükte bir kültür merkezi binasının yapıldığını / yapılacağını şeffaflıkla görememek, gösterememek veya saklı tutmayı benimsemek, biz mimarların büyük bir ayıbı değil midir?

Bu önerileri bir kenara bırakıp mevcut durumunda Ulusal Mimarlık Ödülleri Programının pozitif taraflarına yönelirsek...

Üretilen tüm projelerin envanterinin çıkarılması, kataloglanması, niteliklerinin belirlenmesi ve tanıtılması amacıyla her iki yılda bir yayımlanan kataloglar, eşsiz ve değerli çalışmalar. Mimarlar Odası içerisinde tüm katkı verenlere tebrikler.

Bir diğer önemli katkısı, sunduğu ödüller ile gelecekte daha nitelikli projeler çıkarmaya çabalayan mimarlara kazandırdığı çalışma motivasyonu. Sergiye katılmış olan mimarları biraraya getirerek, mesleki ortam içerisindeki pozisyonları üzerinde fikir vermesi ve farkındalık kazandırması açısından önemli.

Sergi ve Ödül Programının mimarlara ve mimarlık ortamına neler kazandırmakta olduğu konusunda kısa bir genel değerlendirme ile aşağıda yer alan 12 maddede toparlanabilecek konulara vurgu yapmak isterim:

1. Bellek (Arşivleme): Hazırlanan depo gelecek için en güzel miras, araştırmacılar için kaynak oluşturmakta. Proje arşivi ve katalog oluşturma metodunun yukarıda belirttiğim gibi geliştirilmesi ve şeffaflaşması gerekliliğini yeniden vurgulayarak...

2. Saptama (Tespit): Tüm sergi, arşiv, geçmiş kataloglar incelendiğinde mimarlığımızın ne yöne gittiğini saptama konusunda ufak da olsa bir beyanda bulunmakta. En azından mimarlığı ciddiye alan kesimin "Sergisi" olmasından dolayı bu platformun gelişmesi ve bu gelişim üzerine tespitler yapılabilmesi mümkün.

3. Öz Farkındalık: Meslek içerisinde pozisyon belirleme ve farkındalık yaratmakta. Kimisi için öz farkındalık rekabeti getirmekte.

4. Motivasyon: Başarının ödüllendirilmesi ile çalışma ve üretime yönelik nitelik kazandırma motivasyonu sağlamakta.

5. Kıyaslama: Tüm projelerin birarada gözlemlenebilmesi ve karşılaştırma yapılabilmesi. Mimarların üretim niteliğindeki farklılıkların, ortaya çıkan yapıt türlerinin değişiminin saptanması için faydalı.

6. Eleştiri: Nitelikli eleştiri ortamı yaratması. Mimarlık eleştirmenlerinin artık ortalarda görünmediği bir ortamda pratiği icra edenler için Sergiler, kendi aramızda gerçekleştirdiğimiz bir eleştiri platformu oluşturmakta.

7. Tanıtım: Birçok mimarın yeni işlerini tanıma, tanıtma ve bizzat kendileriyle tanışma fırsatı vermekte. Ödül alan binaların yatırımcılarının da reklamı için iyi bir fırsat sunmakta. Bu kesimin de nitelikli işler üretmesini motive eden bir süreç yaratmakta.

8. Buluşturma: Mimarları biraraya getiren en önemli ve nitelikli etkinlik. (Bu yılki ödül töreni ve sergi açılışı etkinliğinin geçen yıllarda olduğu gibi tüm Mimarlar Odası temsilcilerinin bulunduğu Mimarlar Odası Genel Kurulu toplantısına denk gelmesini dilerdik.)

9. Teknoloji / Bilgi / İnceleme (Bilgi Edinme): Yapı tekniği konusunda yapılan nice tartışmalar... Özellikle koruma alanında teknoloji ve yöntem kullanımı tartışma konusu olmakta.

10. Sorgulama: Etik, teknik, yöntem gibi tüm kavramların tekrar sorgulandığı ve hatta yargılamalara karşı mimarların savunma yazdığı bir platform dahi kurmakta.

11. Önerge: Mimarlar Odası'ndan, Seçici Kurul üyelerinden, katılımcılardan gelen Sergi ve Ödül formatının nasıl okunacağı ve nasıl gelişeceğine dair onlarca öneri havuzu oluşmakta ve yöntem gelişmekte.

12. Söylem: Her iki yılda bir söylemin öncelikle oluşturulması, yenilenmesi ve geliştirilmesi gerekli. “Söylem” sıralananların içerisindeki belki de en önemli kavram olmasından dolayı, 2016 Ulusal Mimarlık Ödülleri için söyleme özgü bir makale hazırlanabilir.

Bu icerik 1590 defa görüntülenmiştir.