|
Maddeler | Önem düzeyi (puan) |
Depreme karşı güvenliğin sağlanmış oluşu | 326 |
Sitede can ve mal güvenliğinin sağlanmış oluşu | 263 |
Sitede açık ve yeşil alanların oluşu | 247 |
Konutun ihtiyaçları karşılayacak fonksiyonda ve büyükte oluşu | 169 |
Sitede çeşitli sosyal etkinliklerin oluşu | 60 |
Yapı yoğunluğunun düşük oluşu | 57 |
Yatırım için uygun oluşu | 50 |
Ana ulaşım ağlarına yakın oluşu | 50 |
İş yerine yakın oluşu | 46 |
Sosyal statüsü yüksek oluşu | 39 |
Tablo 2. Kapalı siteyi seçme nedenleri
Site içinde geçirilen zaman ve site içinde zaman geçirmedeki aktivite tercihlerine bakıldığında kullanıcıların yarıdan fazlasının iş hariç her gün site dışına çıktığı görülmektedir. (Grafik 1)
Site içerisinde hafta içi ve hafta sonu zamanlarını nasıl değerlendirdiklerine bakıldığında, her iki durum için ise ağırlıklı olarak evde zaman geçirme seçeneği dile getirilmiştir. (Tablo 3) Zaman geçirme tercihleri ise ağırlıklı olarak konut veya site dışına çıkma şeklinde belirtilirken konut yakın çevresindeki olanaklar ile ilgili olarak yürüyüşün dışında boş zaman değerlendirme ile ilgili hiç bir madde öne çıkmamıştır. Hem site dışına çıkış sıklığı hem de zaman değerlendirme tercihlerine bakıldığında kapalı sitelerde yaşam biçimi olarak çokça sunulan boş vakitlerinin değerlendirildiği bir mekan olma öngörüsü desteklenmemektedir.
Maddeler | Önem düzeyi (puan) |
Hafta içi | Hafta sonu | |
Evde zaman geçirme | 339 | 297 |
Yürüyüşe çıkma | 179 | 168 |
Site dışına çıkma | 153 | 233 |
Site içinde ev ziyaretinde bulunma | 78 | 51 |
Açık ve yeşil alanlarda komşular ile görüşme | 98 | 94 |
Sosyal tesislerde komşular ile görüşme | 72 | 41 |
Site içindeki sosyal tesislere gitme | 65 | 62 |
Bahçeyle ilgilenme | 65 | 79 |
Çocuk oyun alanlarından yararlanma | 55 | 70 |
Site içi alış-verişe gitme | 49 | 30 |
Tablo 3. Sitede hafta içi ve hafta sonu zamanın değerlendirilmesi ile ilgili önem düzeyi sonuçları
Site içinde donatıların kullanım tercihleri ve kullanım sıklığına bakıldığında spor merkezi ve kuaför donatımı dışındaki olanaklar, özelliklerine bağlı olarak beklenen kullanım sıklığına sahiptir. (Tablo 4) Ayrıca donatımların kullanım sıklığının kullanıcı özellikleri ile ilişkisi değerlendirildiğinde kafe ve restoran kullanımı cinsiyete göre değişim göstermektedir. Erkekler kadınlara göre kafe ve restoranı daha sık kullanmaktadır.(9)
Donatımlar | Kullanım Sıklığı (%) |
---|
Hergün | Haftada bir veya birkaç gün | Ayda bir veya birkaç gün | Hiç | Olanak yok | |
Alışveriş | 39.5 | 24.7 | 14.8 | 21.0 | - |
Kafe | 4.6 | 41.4 | 33.3 | 20.7 | - |
Restoran | 2.2 | 28.9 | 37.3 | 31.3 | - |
Spor Merkezi | 5.3 | 36 | 18.7 | 40 | - |
Kuaför | 0 | 10.6 | 22.4 | 25.9 | 41.5 |
Kreş | 5.5 | 3.6 | 1.8 | 56.4 | 32.7 |
Tablo 4. Sitede sunulan donatımların kullanılma sıklığı
Sitedeki açık ve yeşil alan kullanım tercihleri ve kullanım sıklıkları değerlendirildiğinde yürüyüş yapma, çocuk oyun alanlarını kullanma ve otopark çoğunlukla her gün kullanılmaktadır. Yüzme havuzu, tenis kortu ve basketbol sahası ise çoğunluk tarafından haftada bir veya birkaç kez kullanılmaktadır. Voleybol ve futbol sahaları ise çoğunluk tarafından hiç kullanılmamaktadır. (Tablo 5)
Açık ve yeşil alanlar | Kullanım Sıklığı (%) |
---|
Hergün | Haftada bir veya birkaç gün | Ayda bir veya birkaç gün | Hiç | |
Yüzme havuz | 29,7 | 58,1 | 10,8 | 1,4 |
Tenis kortu | 6,3 | 49,2 | 20,6 | 23,8 |
Basketbol sahası | 11,1 | 40,0 | 11,1 | 37,8 |
Voleybol sahası | 2.2 | 35,7 | 11,9 | 50,0 |
Futbol sahası | 5.3 | 31.6 | 15.8 | 47.4 |
Yürüyüş | 50,7 | 31,3 | 13,4 | 4,5 |
Çocuk oyun alanları | 36,5 | 26,9 | 7,7 | 28.8 |
Dinlenme alanları | 30,2 | 45,3 | 15,1 | 9,4 |
Otopark | 92,9 | 2,9 | 1,4 | 1,4 |
Tablo 5. Sitedeki açık ve yeşil alanların kullanım sıklığı
Konutta geçirilen zaman ve konutta mekan kullanım tercihlerinde ise, konutta uyku dışında geçirilen zaman çoğunluk hafta içi 5-9 saat, hafta sonu ise 10-15 saat arasındadır. (Grafik 2) Kullanıcının sitedeki zamanının önemli çoğunluğunu konut içinde geçirdiği görülmektedir. Ayrıca hafta içi evde geçirilen sürenin kullanıcı özelliklerinden cinsiyet ile ilişkisine bakıldığında farklılık görülmektedir. Erkekler hafta içi evde 0-4 saat geçirirken kadınların ise 10-15 saat geçirmektedir. Diğer kullanıcı özelliklerine göre konutta geçirilen süre farklılık göstermemektedir.(10) Konutta zamanın hangi mekânda geçirildiği ile ilgili soruya da en çok, hafta içi (% 46) ve hafta sonu (% 56) salonda geçirdiklerini belirtilmişlerdir. Bunu hafta içi % 23.2 ve hafta sonu % 10.5 ile mutfak izlemiştir.
SONUÇLAR
Sonuç olarak konutların tercih ediliş nedenleri ile kullanılan mekân tercihleri ve kullanım sıklıkları değerlendirildiğinde, sitelerin mekânsal olarak kullanılmadığı daha çok sınıf, sosyal ve ekonomik gücün göstergesi olduğu görülmektedir. Bu durum toplumda ortaya çıkan tüketim kültürünün konuttaki yansımasıdır. Kapalı sitelerin kent üzerindeki olumsuz etkileri gözönüne alındığında, ilerisi için kullanıcı gereksinimlerinin dikkate alındığı, tüketim kültürüne yenilmeyen yeni konut alanlarının üretilmesi sağlanmalıdır.
NOTLAR
1. Şengül, H.T. 2002, “Tüketim Toplumu, Tüketim Kültürü ve Tüketim Merkezleri”, Ege Mimarlık, sayı:40-41, ss.8-9; Dağtaş, E ve B. Dağtaş, 2006, “Tüketim Kültürü, Yaşam Tarzları, Boş Zamanlar ve Medya Üzerine Bir Literatür Taraması”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, sayı:4/14 Bahar, ss.4-31.
2. Belk R.W. 1998, “Third Word Consumer Culture”, Research in Marketing, Supplement 4 Marketing and Development: Toward Broader Dimensions (Ed.) E. Kumcu ve A.F. Fırat, JAI Press Inc, Greenwich.
3. Chaney, 1999, Yaşam Tarzları (Çev.) İrem Kutluk, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
4. Featherstone M. 1996, Postmodernizm ve Tüketim Kültürü (Çev.) Mehmet Küçük, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
5. Bali, R.N. 2007, “Modern Sitelerde Yaşam: Çılgın Kalabalıktan Uzak”, Tarz-ı Hayat’tan Life Style’a: Yeni Seçkinler, Yeni Mekanlar, Yeni Yaşamlar, İletişim Yayınları, İstanbul, ss.110-124.
6. Blakely E.J. ve M.G.Synder, 1997, Fortress Aerica: Gated Communities in The United States, Brookings Institution Press, Washington DC; Atkinson, R. ve J. Flint, 2004, “Fortress UK? Gated Communities, The Spatial Revolt of The Elites And Time-Space Trajectories of Segregation”, Housing Studies, cilt: 19, sayı:6, ss.875-892.
7. Alver, K. 2007, Siteril Hayatlar: Kentte Mekansal Ayrışma ve Güvenlikli Siteler, Hece Yayınları, İstanbul.
8. Erol Y.Ş. 2011, Dışa Kapalı Sitelerde Mimariye Dayalı Yaşam Kalitesinin İrdelenmesi: İstanbul Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, KTÜ Mimarlık Fakültesi, Trabzon.
9. Verilere uygulanan ki-kare testi sonucunda kafe (x2:1,814, df:3, p:0,008, p < 0.05) ve restoran (x2:11,159, df: 3, p:0,011, p < 0.05) kullanımının cinsiyete göre değişim gösterdiği tespit edilmiştir.
10. Verilere uygulanan ki-kare testi sonucunda hafta içi evde geçirilen sürenin (x2: 8,444, df: 2, p: ,015, p< 0.05) cinsiyete göre değişim gösterdiği tespit edilmiştir.
RESİMLER
6. http://www.istanbulsaraylari.com [7 Kasım 2012]
7. http://www.inceklife.com [7 Kasım 2012]
8. http://www.ormanada.com [7 Kasım 2012]