363
OCAK-ŞUBAT 2012
 
MİMARLIK'tan

MİMARLIK DÜNYASINDAN

  • Mesleğe Kabul Edilmek?
    E. Füsun Alioğlu, Prof. Dr., Kadir Has Üniversitesi, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü

YAYINLAR



KÜNYE
DOSYA: MİMARLIK EYLEMİNİN GELİŞİMİ VE ÇEŞİTLENMESİ

Avrupa Mimarlık Eğitimi Birliği’ndeki (EAAE) Güncel Gelişmeler

Urs Hirschberg, Avrupa Mimarlık Eğitimi Birliği (EAAE) Başkan Yardımcısı

Bu sunumda, öncelikle EAAE’deki güncel gelişmelerden bahsetmek; bu çerçevede bazı istatistikleri ve üyelerimize sağladığımız hizmetler konusunda bazı bilgileri paylaşmak; Avrupa düzeyinde gerçekleştirdiğimiz projelerden örnekler vermek ve son olarak ise, EAAE’nin son gelişmeler karşısındaki bakış açısını aktarmak istiyorum.

EAAE 1975’te Belçika’da kuruldu. İngilizce ve Fransızca olmak üzere iki dilde faaliyet gösteren, kâr amacı gütmeyen uluslararası bir birlik olan EAAE, Avrupa’da mimarlık eğitimini desteklemeyi amaçlıyor. Biz, mimarlığı ve yapılı çevreyi, sınırları aşan ortak bir konu olarak görüyoruz. Bu nedenle, bu ülkeler birbirinden farklı olsa da, mimarlığa ve yapılı çevreye olan sevgi ve ilgi tüm ülkelerin ortak noktası. EAAE ağların kurulması, diğer ülkelerde tercih edilen farklı uygulamalar hakkında bilgi edinilmesi ve üyelere hizmet sağlanması ile ilgileniyor. Çalıştaylar, konferanslar, yayınlar, profesyonel ve öğrenci yarışmaları düzenliyoruz. Ayrıca, Ortak Çalışma Grubu adlı bir oluşum da var. Gündemdeki konuların daha siyasi bir düzeyde tartışılmasında, Avrupa Mimarlar Konseyi (ACE) ile yakın işbirliği içerisinde çalışıyoruz.

Avrupa'daki mimarlık fakültelerini biraraya getiren EAAE'nin 140’ı aşkın aktif üye fakültesi var, bu da yaklaşık 5 bin öğretim üyesi ve 120 binden fazla öğrenci demek. Birliğin etki alanı geniş, ancak Avrupa'daki okulların sadece yarısı üyeliğe sahip, bu konuda daha çok ilerleme kaydetmeye çalışıyoruz.

EAAE’nin mevcut yönetiminin Avrupa’nın tüm ülkelerine dağıtılmasına önem veriyoruz. Bir denge kurmaya çalışıyoruz ancak İskandinavya ülkelerinin yeterli düzeyde temsil edilmediğinin bilincindeyiz. Konsey üyeleri 3 yıllık dönemlerle seçiliyor. Bu dönem 6 yıla kadar uzatılabiliyor. Avrupa düzeyinde, farklı ülkelerden bireylerin yürüttüğü birçok projemiz var. Avrupa Mimarlık Okul Başkanları İletişim Ağı (EHNSA) projesi, faaliyetlerimizin birçoğunda yer alan büyük projelerden biri. EHNSA her yıl Hanya’da bir toplantı düzenleyerek Avrupa mimarlık okul başkanlarını biraraya getiriyor ve bilgi paylaşımına olanak sağlıyor.

EAAE olarak hedefimiz insanları ve kurumları birbirine bağlamak. Siyasi bir gündemi takip etmekten çok, insanları biraraya getirmeyi ve insanların araştırma, eğitim ve meslek alanlarında ağlar kurmalarına imkân tanımayı amaçlıyoruz.

Ortak Çalışma Grubu yıllık toplantılar yaparken, EHNSA yetkinliklere ilişkin bir proje yürütüyor. Ayrıca, bir de Şehircilik Ağı var. Yine EHNSA ve EAAE bünyesinde, “insan ve teknoloji güdümlü mimarinin yeniden değerlendirilmesine” dair bir uluslararası konferans düzenleniyor. Sonuç olarak, üyelerin biraraya geldiği birçok konferans düzenliyor ve yayınlar yapılıyor. Öğrenci yarışmaları ise çoğunlukla Bükreş’teki meslektaşlarımız tarafından düzenleniyor ve yine Bükreş’te uluslararası bir jüri tarafından değerlendiriliyor.

Araştırma konusunu birliğimiz için önemli. Bu süreçte, bir Mimarlık Araştırmaları Şartı geliştirildi. Ancak tüm üye ülkeler ve çok sayıda farklı okuldan gelen temsilciler arasında fikir birliği sağlamak oldukça güç. Bunlarla birlikte, konuya özel çalıştaylar ve konferanslar düzenliyoruz. Araştırma ve mimarlık konusunda Amerika’daki muadilimiz olan ARCC ile ortak yürüttüğümüz bir konferans var. Bu çerçevede, dönüşümlü olarak ABD'de ve Avrupa’da iki yılda bir birer konferans gerçekleştiriliyor. “Dönüşüm Sürecinde Kentler” konulu bir sonraki konferans Milano’da düzenlenecek. Mimarlık alanında yazım için de belirlenen ödüller var. Öğrenci yarışmalarının yanında, çalışanlar ve mimarlık araştırmacılarına yönelik yarışmalar da düzenleniyor. Ortak Çalışma Grubu, Avrupa Mimarlar Konseyi (ACE) ile bağlantılı çalışıyor. Birlikte yürüttüğümüz çalışmalar, eğitim ve meslek arasındaki ilişkiyi geliştirmeyi hedefliyor. Bu bağlamda, ACE ile mesleğe erişim, meslek bilgileri ve eğitimin meslekteki yaşam boyu öğrenme rolü konusunda istişarelerde bulunuyoruz.

Daha çok tanınma ve faaliyetlerimizi hizmetlerimizle bütünleştirme gerekliliği ile ortaya çıkan web sitemizden ve Mimarlık Okulları Kılavuzu’ndan bahsetmek istiyorum. Konuşmamın başında, çeşitliliğin takdirle karşılanmasının önemli olduğunu söylemiştim. Üyelerimize sunduğumuz hizmetler çerçevesinde, bu çeşitliliği bir harita üzerinde değerlendiriyoruz. Hazırladığımız web sitesinde, Avrupa’daki tüm mimarlık okullarını ve konumlarını bir harita üzerinde gösteren interaktif bir Google haritası var. Bu kılavuz, sadece okulları harita üzerindeki noktalar olarak göstermekle kalmıyor aynı zamanda her okula, kendisini ve eğitim programını iki sayfalık bir standart pdf dosyası ile açıklama imkânı tanıyor. Burada nihai amaç, Avrupa’daki tüm okulları bu haritada görebilmek. Üye olan ve olmayan okullar, bu hizmetten bedelsiz olarak yararlanabilir, kendisini bu veri tabanına yerleştirebilir. Buradaki bilgiler kolaylıkla ve herhangi bir zamanda yeniden düzenlenebilir. Çalışmanın amacı, çeşitliliği harita üzerinde gösterebilmek. Türkiye'ye baktığımızda, ne kadar çok okulun listede yer almadığını görüyorsunuz. Bu durum, veritabanında yer alan Türk okullarının birçoğunun GPS koordinatlarının bulunmamasından kaynaklanıyor. Bu yüzden, okullarınızı web sitesine girerek güncellemeniz önemli.

Ayrıca EAAE'ye üyelik aidatı öderseniz, sadece web sitesinde değil, her yıl yayımlanan basılı kılavuzda da yer alıyorsunuz. Ayrıca, yeni bir hizmet olarak, web sitemizde iş ilanları için de bir bölüm ayırdık. Akademik personel arayışındaysanız, üye olarak, web sitesinde iş ilanı yayınlayabilirsiniz.

Ele almak istediğim diğer bir konu da araştırma konusu. Mimarlıkta araştırma, diğer alanlarda olduğu kadar oturmuş değil. Bir üniversite içerisinde dahi, geçerli araştırmalar üreten bir kurum olarak kabul edilmemiz için, genellikle büyük mücadeleler vermek zorunda kalıyoruz.

EAAE olarak, bir tartışma söz konusu olduğunda öne sürülebilecek araştırma kılavuzları ve standartları oluşturmak konusunda birçok iyi adım atabileceğimizi düşünüyoruz. Bu konu, bir Avrupa Deklarasyonu ile düzenlenmiş. Bu kendi başınıza veya ülke olarak yalnız mücadele ettiğiniz bir durum değil. Avrupa düzeyinde, öne sürebileceğiniz, ortaya koyabileceğiniz bir dayanak noktasına ihtiyaç var. Bu gelişme, çok yakın bir zamanda, 2009’da ortaya çıktı. Bu Araştırma Komitesini birçok uzmanın katılımıyla kurduk. Bu süreçte 18 ülkeden 42 üye yer aldı. Bunun ardından çok sayıda toplantı düzenlendi. Bu kişiler, bu konuları ele almak için şahsen bir araya geldi ve ortaya şöyle iki sonuç çıktı.

İlk sonuç, mimarlıkta araştırmanın ne olduğunu ortaya koyan bir deklarasyon ile farklı mimarlık alanlarında araştırma konusunu düzenleyen bir çerçeveden oluşan Araştırma Şartı’dır. Araştırma tartışmalarında sık sık öne çıkan ikinci sonuç ise, mimarlıkta kabul edilen yayınların bir listesidir. Bu bağlamda, “en önemli yayınlar bunlardır” demek yerine, mimarlık konulu yayınların tam bir listesini haritalandırmaya çalışıyoruz. Bu listenin mümkün olduğunca eksiksiz hale getirilmesini sağlama görevi de bir çalışma grubuna verildi.

Araştırma Şartı ise üniversitelerin, mimarlık okullarının, araştırma kuruluşlarının ve mimarlık araştırmaları yapan finansman kurumları ile profesyonel uygulamaların kullanabileceği bir referans belge olarak hazırlandı. Bu belge yalnızca üniversitelere yönelik değil, araştırma uygulama için de çok önemli olduğundan bu süreçte, uygulama yönündeki aktörlerle de sık sık ekip çalışması yapacağız. Aktif, uluslararası düzeyde tanınmış ve yeterli finansmana sahip bir araştırma topluluğunun geliştirilmesini desteklemek için, mimarlıktaki çok sayıda geçerli metodolojinin doğrulanması gerekiyor. Bu belge de bu grup tarafından oluşturulmuş olan Wiki uygulaması aracılığıyla geliştirildi.

Öne çıkan mimarlık araştırmaları, mimari kuram, mimarlık tarihi, yerleşik tasarım ve tasarım teknolojileri araştırmalarıdır. Tasarım yoluyla araştırma diğer alanlar arasında en az oturmuş olandır. Ancak, en büyük tartışmalar bu alanda ortaya çıkar. Bu noktada, mimarlıkta kendi eşsiz araştırma geleneğimizi oluşturmanın ve tanıtmanın çok önemli olduğunu düşünüyoruz.

Diğer bir proje, dergilerin sınıflandırılmasına odaklanıyor. Projenin başında, herkesin kullandığı dergileri eklediği büyük bir Excel listesi hazırlandı. Bu listeyi güncellenerek bir veri tabanı haline getirildi ve üyelerin girdilerini de dâhil etmek amacıyla çevrimiçi erişime sunduk. Her dilde ve her özellikte dergiyi açıklamasıyla birlikte bu listeye ekleyebiliyoruz. Güncel olarak, farklı alanlardan ve farklı dillerde toplam 682 girdi var. Gözden geçirme türleri de birbirinden farklı olabiliyor. Fiyat dağılımı, dergilerin kapakları ve yayıncıları gibi bilgiler de listede bulunabiliyor. Dergileri ülke, dil ve alan özellikleriyle filtreleyebileceğiniz bir liste de var. Tüm mimari araştırma konuları bu listede yer alıyor ve indeks yardımıyla arama yapılabiliyor. Bu noktada da Türk okullarının bu sürece dâhil olmasını ve girdi sağlamasını bekliyoruz. Bu liste henüz web sitesine eklenmedi. Ancak, makul ölçüde eksiksiz bir noktaya gelindiğinde, bu listeyi de web sitesinin bir parçası haline getirecek ve herkesin erişimine ve düzenlemesine açacağız.

Özet olarak, mimarlıkta araştırma geleneğinin kurulmasının, mimarlığı bir akademik disiplin olarak güçlendirdiğini düşünüyoruz. Böyle bir gelenek aynı zamanda uygulamayı da güçlendirecektir. Hızla değişen bir dünyada, çeşitli sorunlarla –enerji, sürdürülebilirlik, kirlilik, aşırı nüfus artışı, büyüyen şehirler– birlikte yaşıyoruz ve bu yüzden, eski reçeteleri uygulamamız mümkün değil. Elimizde karmaşık sorunlar var ve bunları düzgün biçimde çözebilmemiz için araştırmalara ihtiyaç duyuyoruz. Geleneksel yaklaşım artık işe yaramıyor. Yöntemlerimizi değiştirmeli ve sorunları çözmek için güçlü bir araştırma geleneği kurmalıyız.

Daha önce de söylediğim gibi Avrupa’da mimarlık eğitimi geniş bir çeşitlilik arz ediyor ve biz bu çeşitliliği takdirle karşılamalıyız. Kültürel kimliklerimizden vazgeçmeden birbirimizden öğrenebileceğimiz çok şey var. Dünyayı bu kadar eşsiz kılan özelliğin, çok kısa mesafelerde bu kadar büyük farklılıkların görülmesi olduğunu düşünüyorum.

EAAE Avrupa’da mimarlık eğitimini destekleme rolünü bu çeşitliliği haritalandırarak, insanların bu çeşitliliğin farkına varmasını sağlayarak ve tüm okulları listeleyen çevrimiçi kılavuz veya mümkün olduğu kadar çok sayıda dergiyi listeleyen dergi veritabanı gibi hizmetler sağlayarak yerine getiriyor. Türkiye’den hem daha fazla katkı hem de daha fazla üye kazanmak bizi çok memnun edecek.

Bu icerik 6122 defa görüntülenmiştir.