2005 yılında Mimarlar Odası’nın ev sahipliğinde İstanbul’da ve 2008 yılında İtalya’nın Torino kentinde düzenlenen Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA) Dünya Mimarlık Kongreleri’nin sonuncusu, 26-28 Eylül 2011 tarihleri arasında Tokyo’ya gerçekleşti. 11 Mart 2011’de kuzeydoğu Japonya’yı vuran büyük deprem ve tsunami felaketinin ardından kongre temasına afet vurgusu da eklenerek, yeni tema “Tasarım 2050: Afetlerin Ötesinde, Dayanışma İçinde Sürdürülebilirliğe Doğru” olarak belirlenmişti.

100’ü aşkın dünya ülkesinden, mimarlık ve kentsel konularla ilgili yaklaşık 5 bin meslek insanı ve öğrencinin katıldığı kongrede üç gün boyunca çok sayıda ana konuşmacının sunuşları, özel temalı oturumlar ve bildiri sunumları gerçekleştirildi. Kongreye paralel olarak kentin pek çok noktasında ve kongre alanında sergiler düzenlendi.

Sergiler

Paralel sergilerden en dikkat çekici olanı Mori Art Museum’da düzenlenen “Metabolizma: Geleceğin Kenti, Sonrası Japonya’nın Savaş Sonrası ve Bugünü” sergisi oldu. Açıldığı günden itibaren 10 binden fazla kişinin ziyaret ettiği sergide, 1960 yılında Dünya Tasarım Konferansı’nın ardından mimarlar Kisho Kurokawa, Kiyonori Kikutake, Fumihiko Maki ve tasarımcılar Kenji Ekuanile Kiyoshi Awazu, mimarlık kuramcısı Noboru Kawazoe tarafından yayımlanan “Metabolizma/1960:Yeni Kentleşme için Öneriler” manifestosu ile başlayan hareketin fikirleri ve tasarımlarından örnekler yer alıyordu.

Kongrenin bir başka ana sergisi ise, farklı mimarlık pratiklerini ve kültürlerini sergilemek amacı ile dünyadaki tüm mimarlara açık olan web sitesi tabanlı olarak düzenlenen ama aynı zamanda katılan her mimarın profilinin ve bir çalışmasının, çeşitli noktalarda ve ana etkinlik mekânlarında da yer aldığı “10.000 Dünya Mimarı” sergisiydi. Dünya çapında tanınırlığını artırmak için önemli bir ortam yaratmayı amaçlayan sergiye, Türkiye’den Ruşen Yamaçlı ve Kerem Yazgan çalışmaları ile katıldı. Sergiye http://www.10000architects.com/ adresinden ulaşılabiliyor.

UIA’ya üye örgütlerin yer aldığı sergide ise, hem UIA üyesi örgütler hem de mimarlık dünyasının farklı alanlarından temsilciler ürünlerini ve söylemlerini sergileme fırsatını buldular. Türkiye Mimarlar Odası, Tokyo Kongresi’ne kongre teması kapsamında hazırladığı “Türkiye’de Afetler, Çevre ve Kültür Bağlamında Mimarlık Uygulamaları” başlıklı sergisi ile katıldı. Kongrede yapılan ana konuşmalar, oturumlar ve sunulan bildirilerde, kongrenin alt temaları olan “Çevre”, “Yaşam”, “Kültür” alt başlıkları; insan güvenliği, çevre sağlığı ve sürdürülebilirlik konuları ile ilişkilendirilerek ele alındı. Kongre süresince, ayrıca UIA’nın çalışma programları düzenlediği oturumlarda, dünya mimarlarına yapılan çalışmaları aktardılar ve geleceğe yönelik fikirleri paylaşıldı.

Davetli Konuşmacılar

Kongrenin ilk gününde ana konuşmacılardan, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan Bulgar asıllı sanatçı Christo, Colorado eyaletinde Arkansas nehri için bir projesini ve Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Mastaba projesini katılımcılarla paylaşırken, bir diğer ana konuşmacı Çek Cumhuriyeti’nden mimarlık tarihçisi Vladimir Slapeta, “Çek Modernizmi ve Japonya” ilişkisini değerlendirdi. Kongrenin birinci gününün sonunda ise, Pritzker Ödüllü ve 2005 Dünya Mimarlık Kongresi kapsamında daha önce İstanbul’da da konferans veren Tadao Ando, büyük deprem felaketi sonrası Japonya’daki durumu değerlendirdi. Ando’nun konuşmasına kongre katılımcılarının yanı sıra kentlilerin yoğun katılımı da oldukça dikkat çekiciydi.

Kongrenin ikinci gününde, Kazuyo Sejima ve Ryue Nishizawa’nın birlikteliği ile oluşan SANAA, güncel projeleri üzerinden mimarlık-çevre ilişkisini değerlendirdiler. Ekolojik mimarlığı yüksek tasarım kalitesi ve yenilikçi teknik niteliklerle birleştiren güncel projeleri üzerinden tasarım felsefesini paylaşan Alman mimar Christoph Ingenhoven özel konuk konuşmacı olarak üçüncü gün kongrede yer aldı. Kongrenin son gününde Bhutan Krallığı Başbakanı Jigmi Yoezer Thinley “Sürdürülebilir Mutlu İnsan Toplumu için Mimarlık” başlıklı bir sunuş gerçekleştirirken, son olarak Japon Mimar Fumihiko Maki,“Japon Modernitesi: Dil, Manzara, Toplumsallık” konusunu ele aldı.

Kongre teması kapsamında sürdürülebilir yapılar ve çevrenin gerçekleştirilebilmesi için gerekli yapı malzemeleri ve yapı üretim teknikleri ile ilgili olarak kongreye paralel bir de yapı fuarı düzenlendi. Eco build 2011 kapsamında düzenlenen seminerler ve sunuşlarda, sismik izolasyonlarda son buluşlar ve deprem sırasındaki etkileri, sürdürülebilir tasarım, yapı teknolojileri ve Japonya’da strüktürel tasarım, Japonya’yı vuran büyük depremin ardından yeniden yapılanma süreci ve son sürdürülebilir teknolojiler, enerji etkin yapılar ele alındı.

Kongre öncesinde düzenlenen “Tasarım 2050” UIA 2011 Tokyo Öğrenci Yarışması’nda kazanan projelerin sunuşlarının ardından ödül töreni gerçekleştirildi. Kongrede yer alan bir diğer ödül töreni ise, daha önce dünyanın en prestijli ödülleri arasında yer alan UIA Altın Madalyası ve UIA’nın ödül programları içindi. Daha önce Tadao Ando ve Fumihiko Maki’nin de kazandığı UIA Altın Madalyası bu yıl Portekizli Mimar Àlvaro Siza Vieira’ya verildi.

Kongre sonunda kısa bir bildiri hazırlanarak paylaşıldı:

1. Tüm dünyada yaşanan afetlerle mücadele deneyiminden yararlanarak mimarlık mesleğinin karşısındaki çevresel, toplumsal ve ekonomik sürdürülebilirlikle ilgili zorlukları aşmak;

2. Çağdaş medyadan yararlanarak, bölgeler ve kültürler arasındaki sınırların ötesine geçmek ve aynı zamanda dayanışma içinde geçmiş deneyimlerimizi hatırlayıp, bunlardan yararlanmayı unutmamak; böylece eşitlik ve çeşitlilik için çalışan çok sayıdaki uluslararası ve yerel girişimi paylaşmak;

3. Mesleğimizde toplumsal sorumluluğu teşvik etmek, mimarlar ve mimarlığı desteklemek ve hükümetler ve diğer paydaşlarla işbirliği içinde, hem toplumsal eşitlikteki uçurumları kapatmak, hem de sürdürülebilirlik için çalışmak suretiyle tüm insanlar için bölgesel yaşam kalitesini artırmak.

Sayılarla UIA 2011 Tokyo Kongresi

Toplam katılımcı sayısı: 5058

Normal katılımcı: 3690

Japon katılımcı sayısı: 3200

Yabancı katılımcı sayısı: 1900

Katılımcı ülke sayısı: 110

Öğrenci: 547

Misafir : 463

Konuşmacı: 29

Davetli katılımcı: 70

Özel destekçiler: 207

Sponsor: 52

Erken kayıt: 4651

Kongre alanında kayıt: 407

Türkiye UIA Yönetim Kurulu’nda İlk Kez Başkan Yardımcılığı Görevinde Temsil Ediliyor

Kongrenin ardından gerçekleştirilen UIA Genel Kurulu’nda öncelikle UIA yöneticileri ve çalışma programı/komisyon direktörleri tarafından son üç yıl boyunca gerçekleştirilen çalışmalar hakkında raporlar sunuldu, UIA’nın bir sonraki dönemi için izlenecek programın ana hatları tartışıldı.

Gündem maddelerinin ardından, 2011-14 döneminde UIA Bürosu ve Konseyi için seçimler gerçekleştirildi. Seçimler sonucunda başkan, bir önceki dönemin başkanı, genel sekreter ve beş bölgeden sorumlu başkan yardımcılarından oluşan ve yönetim kurulu olarak görev yapan UIA Bürosu’nun 2011-14 kadrosu şu şekilde belirlendi:

Başkan Albert Dubler (Fransa)

Bir Önceki Başkan Louise Cox (Avustralya)

Genel Sekreter Michel Barmaki (Lübnan)

Sayman Patricia Emmett (Güney Afrika)

1. Bölge Başkan Yardımcısı Antonio Riverso (İtalya)

2. Bölge Başkan Yardımcısı Deniz İncedayı (Türkiye)

3. Bölge Başkan Yardımcısı Thomas Vonier (ABD)

4. Bölge Başkan Yardımcısı Esa Mohammed (Malezya)

5. Bölge Başkan Yardımcısı Hayder Ali (Sudan)

Bulgaristan, Macaristan ve Türkiye’nin aday olduğu UIA’nın 2. Bölge’den Sorumlu Başkan Yardımcılığı seçiminde, Mimarlar Odası tarafından aday gösterilen Prof. Dr. Deniz İncedayı, delegelerin büyük oy çoğunluğuyla bu göreve seçildi. Deniz İncedayı geçtiğimiz dönemde Günhan Danışman ile birlikte UIA Konsey Üyeliği görevini üstlenmişti. Türkiye Mimarlar Odası 1948 yılında kurulan UIA Yönetim Kurulu’nda ilk kez Başkan Yardımcılığı görevinde temsil ediliyor.

UIA 2017 Kongresi Evsahipliği’ni Kore Yapacak, Tema: “Kentin Ruhu”

UIA Genel Kurulu’nun son gününde, UIA 2017 Kongresi’ne evsahipliği yapmaya aday ülkeler olan Meksika, Kore ve Singapur arasında yapılan seçimde, Kore seçildi. Buna göre UIA 2017 Kongresi, “Kentin Ruhu” temasıyla 2-9 Temmuz 2017 tarihlerinde Kore’nin Seul kentinde gerçekleştirilecek. Güncel bilgileri takip etmek için, 2017 Kongresi resmi web sayfası: www.uia2017seoul.org

Bir sonraki kongre olan UIA 2014 Kongresi, 3-10 Ağustos 2014’te “Başka Yerde Mimarlık” temasıyla Güney Afrika’nın Durban kentinde gerçekleştirilecek. Güncel bilgileri takip etmek için, 2014 Kongresi resmi web sayfası: www.uia2014durban.org.za

UIA Tokyo Kongresi hakkında daha ayrıntılı bilgi için:

www.uia2011tokyo.org

Mimarlar Odası’nın uluslararası ilişkilerle ilgili çalışmaları ve belgeleri için:

www.mo.org.tr/uluslararasi