2007 yılında Mimarlar Odası tarafından satın alınan Terzibaşıoğlu Evi, Aralık 2009'da restorasyonunun tamamlanmasıyla birlikte Muğla Şubesi Hizmet Binası olarak faaliyete geçti. Hizmet binasının açılışı nedeniyle, 6 Ocak 2010 tarihinde “Korumada Yeniden İşlevlendirme Sorunları” başlıklı bir panel düzenlendi. Panelde Mimarlar Odası Genel Başkanı Bülend Tuna'nın açış konuşmasının ardından restorasyonun proje müellifi mimar Ebru Soydaş Çakır yapının geçirdiği aşamaları konuklarla paylaştı. Panelin diğer konuşmacıları, Oktay Ekinci, Ertuğrul Aladağ, Emel Kayın ve Gülsün Tanyeli idi. Açılış törenine Muğla Valisi Dr. Ahmet Altıparmak, Muğla Belediyesi Başkanı Dr. Osman Gürün, çevre belediye başkanları ve çok sayıda mimar katıldı. (Resim 1-2)

Milas'ta Körpezlioğlu Evi olarak bilinen yapı, Mimarlar Odası tarafından 2001 yılında satın alındıktan sonra Haziran 2009’da başlayan restorasyon çalışmalarının tamamlanmasıyla 29 Ekim 2009 tarihinde Mimarlar Odası Milas Temsilciliği Hizmet Binası olarak faaliyete geçti. Açılış törenine, Milas Kaymakamı Bahattin Atçı, Milas Belediyesi Başkanı Muhammet Tokat, MİTSO Başkanı Enver Tuna, bazı İl Genel ve Milas Belediyesi Meclis Üyeleri ile mühendis ve mimarlar katıldı. (Resim 3-4) Mimar Nursen Ören Coşkun tarafından restorasyon projeleri yapılan binanın uygulaması Y. Mimar Meral Oğuz tarafından yapıldı.

TERZİBAŞIOĞLU EVİ RESTORASYONU

Muğla kentsel sit alanı içerisinde yer alan yapı ve müştemilatlar inşa edildikleri tarihten bu yana fazla bir değişiklik geçirmemiş ancak müştemilatlarda bazı mekânsal değişiklikler yapılmış ve ciddi biçimde yıpranmıştır. Yapının ilk sahiplerinden elde edilen bilgilere göre yapı, 1924’te tamamlanarak, 1926’da kullanılmaya başlanmıştır. Yapı, Muğla’nın evlendikten sonra ayrı eve çıkan ilk çiftine, Terzibaşoğlu ailesine aittir. Avluda yer alan ve Rodos’tan getirildiği söylenen podima döşeme, zamanla kullanım zorluklarından ötürü betonla kaplanarak kapatılmıştır. Betonun kırılan kısımlarından bugün de bu döşemeye ait izler görülmektedir. Mevcut çiçekliklerin ve doğal taş bordürlerin de özgün olduğu belirtilmektedir.

Ana Yapı: Dış sofalı plan tipine sahip ana yapıda (Resim 5-6), her katta sofanın gerisinde kırık köşelerden girilen 2’şer oda yer alır. (Resim 7) Zemin katta açık olan sofanın sol tarafından U planlı bir merdivenle üst kata çıkılır. Merdivenin altında erzak, özellikle de ekmek saklandığı söylenen bir dolap yer alır. (Resim 8) Sofanın sağında çiçeklik olarak kullanılan dairesel bir niş bulunur. Tavandaki ahşap döşeme kirişlerin üzerinde herhangi bir kaplama bulunmaz. Evde ahşap giyotin pencereler mevcuttur. Odaların ışık almaması sebebiyle sonradan, kapıların üstlerindeki ahşap üçgen alınlıklar kaldırılarak camlı bölmeler eklenmiştir. (Resim 8)

Ahşap merdivenin üst kısmında abdestlik yer alır. Merdivenle ulaşılan sofanın, yapının yapıldığı ilk dönemde doğramalarının yarı yükseklikte olduğu, doğramaların yatay kayıtlarının üst üste binmesinden, tavanla birleşme detaylarının yer yer açık kalmasından anlaşılmaktadır. İlk sahiplerinin belirttiğine göre, iki yıl kadar yarı açık kullanılan sofa, daha sonra ısınma ihtiyacı nedeniyle tavana kadar kapatılmıştır. Sofadan avluya bir balkonla açılım sağlanır. Zemin kaplaması ahşap olan sofanın zemin kattan farklı olarak sade bir tavan kaplaması vardır. Cephede, iki kat arasında tura bulunduğu belirtilmektedir ancak girişin sol tarafında yer alan turanın yok olduğu izlerden anlaşılmaktadır. Ayrıca, kullanılan renklerin bile yapının ilk yapıldığı döneme ait olduğu söylenmektedir. Bugün ana yapıda çalışma odaları, toplantı odası ve arşiv/depo bulunur. (Resim 9)

Müştemilat 1: Avlunun sağında yer alan tek katlı müştemilat yapıdaki izlere ve ilk sahiplerinin anlattığına göre, ilk yapıldığında 3 değil, 2 hacimden oluşmaktadır. (Resim 10) Ancak evde bir hamam bulunmaması nedeniyle mevcut iki odanın arası banyoya dönüştürülmüştür. Buradaki mekânlar mutfak ve kiler olarak, zaman zaman da evin hizmetlileri tarafından yatmak için kullanılmıştır. Doğal taş kaplama olduğu düşünülen zemin sonradan betonla kaplanmıştır. Tavan kaplamaları ise ahşaptır. Müştemilat yapısı şu an çay ocağı ve tuvalet olarak hizmet vermektedir. (Resim 11)

Müştemilat 2: İlk dönemlerinde, bu mekân, eşek ve at ahırı olarak kullanılmış, 1951 yılında tavanı yükseltilerek ailenin yaşama mekânı haline çevrilmiştir. Sokağa bakan cephe önceden tamamen sağır iken, pencere ve kapılar açılmıştır. Bugün hizmet binasında çok amaçlı salon olarak kullanılır. (Resim 12)

KÖRPEZLİOĞLU EVİ RESTORASYONU

20. yüzyıl başlarında inşa edildiği tahmin edilen iki katlı konut, Sünnetçizade Hacı Ali tarafından yaptırılmış ve 1920-30’lu yıllarda kızı Pembe Körpezlioğlu tarafından kullanılmıştır. Ahşap beşik çatılı ve alaturka kiremit kaplı evin zemin katı yığma taş, birinci katı yer yer bağdadi üstü sıva, yer yer de tuğla ile örülüdür. Yapının sokağa cephesi yoktur. Avlu kapısıyla ön bahçeye ve dış sofaya geçiş sağlanır. (Resim 13-15) Arka bahçeye ise burada bulunan çift kanatlı bir kapıyla geçilir. (Resim 16) Yapılan araştırma sonucunda avlu kapısı üzerinde bulunan Arapça kitabenin doğudan batıya getirilmiş, işçiliği oldukça kaliteli devşirme bir mezartaşı olduğu belirlenmiştir.

Ahşap doğramalı pencereleri olan yapının iç merdiveninin ilk iki basamağı mermerden yapılmış, sahanlıktan sonra gelen basamaklar ise ahşaptır. Cephe boyunca devamlılığı olan ayazlığa dekoratif alınlıklı, sağlı sollu iki odanın ve ayazlığa bakan bölümü tamamen ahşap doğrama camlı bir odanın kapısı açılır. (Resim 17-20) Hizmet binasında bu odalar, büro, arşiv ve kütüphane olarak kullanılmaktadır.

Yapı sol cephede bitişik nizamdır. Sağ cephede bulunan yapının banyosuna içeriden geçilirken, ocaklık bölümüne bahçeden ulaşılır. Bu bölüm halen toplantı odası olarak kullanılmaktadır. Geçmişte ihtiyaca göre yapıya çeşitli eklemeler, özellikle de çeşmeler yapıldığı görülmektedir. Evin tuvaleti ise dış sofadan arka bahçeye çıkan kapının karşısında, bahçe duvarına bitişik konumlanmıştır.