346
MART-NİSAN 2009
 
MİMARLIK’tan

MİMARLIK DÜNYASINDAN

ANMA

Yönetimin Kalitesi Kentlerin Yaşanabilirliğinde Gizli

DOSYA:

MİMARLIK MÜZESİNE DOĞRU
İNGİLİZCE ÖZET / ENGLISH SUMMARY
TÜRKÇE ÖZET
YAYINLAR



KÜNYE
MİMARLIK MESLEĞİ

ACE Sektör Araştırması 2008 Sonuçlandı

Derleyen ve Çeviren: Tuğçe Selin Tağmat

Avrupa Mimarlar Konseyi’nin (ACE), Avrupa’da mimarlık mesleğinin profilini çıkarmak amacıyla 2007 yılından bu yana yürüttüğü Sektör Araştırması sonuçları açıklandı. ACE, daha geliştireceği bu araştırma aracılığıyla, Avrupa Birliği düzenlemelerinde mimarlığı doğrudan ve dolaylı etkisi olan alanlarda mimarlık mesleği ve kamu yararını savunurken ve lobi faaliyetleri gerçekleştirirken, mesleğe ilişkin somut verileri kullanmayı amaçlıyor.

Sektör Araştırması, ilk olarak 2007 yılında ACE üyesi örgütlere gönderilen ve ülkelerde mimarlık mesleğine ilişkin eğitim ve uygulama konusundaki mevcut veriler ve düzenlemelerin derlenmesini amaçlayan bir anketle başladı. Bunun ardından, 2008 yılında ACE bir araştırma şirketiyle anlaştı ve ACE üyesi meslek örgütlerine üye mimarların, internet üzerinden katıldığı ikinci bir anket çalışmasıyla araştırma geliştirildi. Her iki çalışmaya, ACE üyesi olan Mimarlar Odası katıldı.
 
Burada kullanılan bilgiler, 2008 yılında ACE adına Mirza-Nacey Araştırma Şirketi’nin yukarıda bahsedilen anket çalışmasıyla yürüttüğü Sektör Araştırması’ndan bölümler içeriyor. İki yılda bir tekrarlanarak geliştirilmesi düşünülen bu araştırmadaki veriler, mimarlar tarafından anketlere verilen cevapların biraraya getirilmesinden elde edildi. Araştırma verilerinin, mevcut durumu genel olarak yansıtan ve yüzde yüz kesinliği olduğu iddia edilmeyen bir nitelikte olduğunu ve gelecekte daha sağlıklı hale geleceğini belirterek, araştırmanın içeriği hakkında özet sunuyoruz.
 
Sektör araştırmasının esasını oluşturan, internet ortamındaki anket çalışmasına ACE üyesi 32 ülkenin katılımı öngörüldü. Bu ülkeler arasından, 17 ülkedeki mimarlık örgütleri üyelerinin araştırmaya katılımını sağlayabildiler: Almanya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İsveç, Lüksemburg, Malta, Romanya, Slovenya, Türkiye, Yunanistan. Mimarlık örgütleri, internet aracılığıyla gerçekleştirilen bu ankete üyelerinin tamamen anonim bir şekilde katılımlarını sağlayacak bir sistem kullandılar.
 
17 ülke dışında kalan ülkelerden çoğu, üyelerine ilişkin veritabanlarını yetersiz olması ve üye e-posta bilgilerine sahip olmamaları nedeniyle araştırmaya katılamadı. Katılımda bulunmayan ülkelerden İtalya ve İspanya ise, konuyla ilgili daha önce yapılmış bazı ulusal araştırmalarını gönderdiler, fakat buradan edinilen veriler yalnızca bir kaç bölümde kullanıldı.
 
Böylece 17 ülkeden toplam 43.988 mimara anket gönderilirken, bunlar arasından 8.083 kişi ankete cevap verdi. Dolayısıyla ankete cevap verme oranı % 18 olarak gerçekleşti. Anket çalışmasını ACE adına yürüten araştırma şirketi, cevapların niteliği ve katılım yüzdesinin sağlıklı sonuçlara ulaşmak konusunda yeterli olduğunu ifade etti.
 
Mimarlar Odası, anket konusunda e-posta ile ulaşabildiği 15.981 üyesine bilgi verdi. Bunlar arasından % 10 ile 1.594 kişi katıldı.
 
Sektör araştırmasında aşağıdaki başlıklarda temel veriler sunuluyor:
 
·         Avrupa’da Mimarlar
Mimar sayıları, meslek profili, mesleğin itibarı
(Toplam mimar sayısı, cinsiyete göre dağılım, çalışma durumu ve biçimi, çalışma yılı, yaş, çalışma alanı, mesleğin itibarı)
 
·         Mimarlık ve Pazar
Avrupa’da inşaat pazarı, Avrupa’da mimarlık pazarı, geleceğe yönelik beklentiler
(Pazar hacimleri: yapı tiplerine göre, işverenlere göre, hizmet türüne göre, gelecekte beklenen iş yükü ve beklentiler)
 
·         Mimarlık Pratiği (Bireyler, Ofisler ve Şirketler)
Mimarlık pratiği profili, gelirler, kârlar ve maliyetler
(Mimarlık pratiğinin kapsadığı kişi sayısı, pratiklerin yasal tanımı, verilen hizmet bedelinin hesaplanmasında kullanılan yöntemler, çalışma biçimine göre gelirler, başka ülkelerde yapılan işlerin oranı, gider/maliyet/ücret oranları, şirket ortaklıkları ve başka ülkedeki bir şirketin şubesinde çalışma yüzdeleri)
 
·         Bireysel Olarak Mimarlar
Kazançlar, emeklilik, çalışma saatleri, kariyer memnuniyeti
(Çalışma alanına, yaşa, cinsiyete, göre gelir düzeyi, mimarların mimarlık alanında çalışma yüzdeleri, haftalık çalışma saatleri, kariyer / gelir / çalışma çevresi / yaşam kalitesi konusunda memnuniyet düzeyleri)
 
Sektör Araştırması, Avrupa genelindeki verileri tablo ve grafiklerle sunan ve bütüncül bir değerlendirme yapmayı amaçlayan 1. Bölüm ile her ülkeye özel temel istatistikleri ikişer sayfada grafik ve tablolarla açıklayan 2. Bölüm’den oluşuyor. Bu bölümleri özetlemek gerekirse:
 
1. BÖLÜM: AVRUPA GENELİNDE ÖZET VERİLER
 
·         Sektör Araştırması’nın kapsadığı toplam ülke sayısı: 32 (Avrupa-32)
·         İnternet anketine katılan ülke sayısı: 17 (Avrupa-17)
·         Avrupa-32’de mimar sayısı: 483.000
·         Avrupa-17’de mimar sayısı: 255.850
·         Avrupa-32’de yapı endüstrisi hacmi: 1.650 milyar Euro
·         Avrupa-32’de mimarlık pazarı hacmi: 22 milyar Euro
·         Avrupa-17’de mimarlık pratiği sayısı: 69.800
·         Mimarların ortalama yıllık kazancı: 36.686 Euro
·         Kadın mimar oranı: % 37
·         Ekonomik olarak aktif olan mimar oranı: % 84
·         Serbest çalışan mimar oranı: % 9
·         Şirket sahibi mimar oranı: % 24
·         40 yaş altı mimar oranı: % 42
·         40-54 yaş arası mimar oranı: % 40
·         55 yaş ve üstü mimar oranı: % 18
·         Kayıtlı olduğu ülkede çalışan veya oturan mimar oranı: % 93
·         Mimarların genel toplum tarafından “çok fazla” veya “oldukça fazla” itibar gördüğünü düşünen mimar oranı: % 37
·         Mimarların birlikte çalıştıkları diğer meslek adamları tarafından “çok fazla” veya “oldukça fazla” itibar gördüğünü düşünen mimar oranı: % 53
 
TÜRKİYE’YE ÖZEL VERİLER
Araştırmanın ikinci bölümünde yer alan Türkiye’ye özel veriler:
 
Sosyal – Ekonomik
Nüfus: 70.586.256
GSMH (milyon Euro): 478.674
Kişi başına düşen GSMH (milyon Euro): 6.500
GSMH’de inşaat sektörünün girdisi (milyon Euro): 70.156
GSMH’de inşaat sektörünün payı: % 15
2000-2007 GSMH değişim oranı: % 65
2000-2007 inşaat sektörü payında artış oranı: Bilinmiyor
 
Mimarlık Mesleği
Mimar sayısı: 32.300 [1]
Binde nüfus başına düşen mimar sayısı: % 0,5 [2]
Erkek mimar sayısı: 17.119
Kadın mimar sayısı: 15.181
40 yaş altı mimar sayısı: 19.703
 
Mimarlık Pazarı
Toplam pazar hacmi (tahmini-milyon Euro): 726.778
Ofislerin ortalama yıllık geliri:
2 kişilik meslek pratiği için: 38.556 Euro [3]
6-10 kişilik meslek pratiği için: 154.042 Euro [4]
 
Çalışma Biçimine Göre Dağılım
Ekonomik olarak aktif çalışanlar: 21.492
Aktif çalışanlar arasında:
Şirket Sahibi: 2.224
Ortak / Müdür: 4.251
Şirkette Ücretli: 7.431
Şirket bünyesinde serbest (in-house): 211
Serbest (free-lance): 2.716
Diğer Özel: 89
Yerel Yönetim / Devlet: 1.464
Diğer Kamusal: 2.336
 
Mimarların Memnuniyeti
[0 (en düşük) – 10 (en yüksek) arasında yapılan değerlendirmeye göre]
Kariyer olarak mimarlığın seçimi: 7,8
Gelir: 4,7
Yaşam kalitesi: 5,5
Çalışma çevresi: 5,8
 
Mimarlığın İtibarı
[Kendi mesleklerinin, aşağıdaki kategorideki gruplar tarafından “oldukça iyi” ve “çok iyi” algılandığını düşünen mimar yüzdesi]
Genel toplum: % 31
Birlikte çalıştıkları diğer meslek adamları: % 26
İnşaat sektöründeki diğer paydaşlar: % 24
İşverenler: % 15
Kamu kurum ve kuruluşları: % 14
 
Yurtdışında Çalışma
Kendi ülkesinde çalışanlar veya oturanlar: % 94
Başka bir ülkede çalışanlar veya oturanlar: % 6
 
Çalışma Alanlarına Göre Mimarların Ortalama Yıllık Gelirleri
Şirket Sahibi: 26.366 Euro [5]
Ortak / Müdür: 26.366 Euro [6]
Şirkette Ücretli: 13.988 Euro [7]
Serbest (free-lance): 17.577 Euro [8]
Diğer Özel: 11.952 Euro
Yerel yönetim / Devlet: 14.092 Euro [9]
Diğer Kamusal: 10.546 Euro
GENEL ORTALAMA: 14.648
 
Çalışma Saatleri
[Hafta başına ortalama çalışma saati]
Şirket Sahibi: 49,3
Ortak / Müdür: 48,9
Şirkette Ücretli: 49,7
Serbest (free-lance): 46,6
Yerel yönetim / Devlet: 40,9
 
Anket Cevaplama
Ankete davet edilen kişi sayısı: 15.981
Katılan kişi sayısı: 1.594
Cevaplama oranı: % 10
% 95 güvenilirlikle kesinlik payı: +/- % 2
Araştırmanın başlama tarihi: Eylül 2008
 
Yapı Türlerine Göre Mevcut İş Yükü

 
Burada temellerini sunduğumuz Sektör Araştırması’nın verilerini bütüncül olarak değerlendirmek gerekiyor. Anketler sonucunda edinilen bazı verilerin, sağlıklı sonuç vermemesi de mümkün. Bu yüzden bu kısa derlemede, verilerin detaylarına girmemeyi uygun gördük. Böylece araştırma üzerinde daha fazla çalışma fırsatı bularak, anlamlı değerlendirmeler yapmak mümkün olacak. İki yıl sonra gerçekleştirilecek bir sonraki araştırmada, daha net bilgilere ulaşılmasını bekliyoruz.
 
Araştırmanın sonuç raporuna, Türkçe olarak kısa bir süre sonra www.mo.org.tr adresinden ulaşılabilecek; rapor, aynı zamanda Mimarlar Odası Yayınları içerisinde yayımlanacak.
 
Avrupa geneli için verileri sunan, raporun ilk bölümüne ulaşmak için: www.mo.org.tr/UIKDocs/sectorstudypart1.pdf
 
Ülkeler için ayrı ayrı hazırlanmış özet bölümler içeren, raporun ikinci bölümü için:
www.mo.org.tr/UIKDocs/sectorstudypart2.pdf





[1] Ocak 2009 itibariyle Mimarlar Odası’na kayıtlı mimar sayısı: 34.853
 


[2] Avrupa-32’de binde nüfus başına düşen mimar sayısı ‰ 0,8
 


[3] 2 kişilik meslek pratiği için Avrupa-17’de genel ortalama yıllık gelir 117.827 Euro
 


[4] 6-10 kişilik meslek pratiği için Avrupa-17’de genel ortalama yıllık gelir 498.563 Euro


[5] Avrupa-17 ortalaması: 38.227 Euro (En yüksek İrlanda’da 75.000 Euro, en düşük Romanya’da 16.788 Euro. Türkiye sondan ikinci sırada yer alıyor.)
 


[6] Avrupa-17 ortalaması: 44.847 Euro (En yüksek Hollanda’da 103.000 Euro, en düşük Belçika, Estonya, Romanya ve Slovenya’da 25.000 Euro civarında.)
 


[7] Avrupa-17 ortalaması: 34.047 Euro (En yüksek Lüksemburg’da 90.000 Euro, en düşük Romanya’da 11.472 Euro. Türkiye sondan ikinci sırada yer alıyor. Onu, 16.500 Euro ile Slovenya ve 18.000 Euro ile Yunanistan izliyor)
 


[8] Avrupa-17 ortalaması: 20.641 Euro
 


[9] Avrupa-17 ortalaması: 25.124 Euro

Bu icerik 6122 defa görüntülenmiştir.