Türkiye’de mimarlık örgütlenmesinin 100. yılı kutlanıyor. Mimar Kemalettin Bey’in Tanin gazetesindeki birleşme çağrısı ve bu çağrıya uyan mühendis ve mimarların 28 Ağustos 1908 tarihinde Sirkeci İstasyonu bahçesinde biraraya gelerek “Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti”ni kurma kararı vermelerinin 100. yılı, Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nin düzenleyiciliğinde çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.


Emin Onat ve Sedad Hakkı Eldem, Cumhuriyet dönemi mimarlığının gerek kuramsal altyapısını oluşturan, gerek eğitimci kimlikleri ve tasarladıkları yapıları ile arkalarından gelenlere modellik etmiş olan iki büyük mimar. Doğumlarının 100. yılının, mimarların örgütlenmeye başlaması ile aynı tarihlere rastlaması ve Cumhuriyet tarihimizde önemli izler bırakmış iki mimarın da, yetiştikleri ve kurdukları mimarlık okulları tarafından 2008 yılı boyunca çeşitli etkinliklerle anılacak olmaları, Mimarlar Odası’nın tüm etkinlikleri birleştiren bir program oluşturmasına olanak sağladı. Program çerçevesinde örgütlenmenin tarihine ilişkin bilgi derlemelerinin yanısıra, MSGSÜ, YTÜ ve İTÜ mimarlık fakültelerinin katkıları ile Emin Onat ve Sedad Hakkı Eldem’i anma, dönemlerine ilişkin bilgi birikimini artırma ve geleceğe yönelik yeni açılımlar oluşturma amacıyla 16-17 Ekim 2008 tarihleri arasında düzenlenecek “100. Yılda İki Mimar” sempozyumu ve sergisinin yanısıra, bu iki mimarın günümüzde ayakta olan yapılarını içeren bir “mimarlık rehberi” de hazırlanıyor.


Sedad Hakkı Eldem Üzerine
 
Sedad Hakkı Eldem, aynı zamanda ölümünün 20. yılında, iki sergi ve iki kitap aracılığıyla Osmanlı Bankası Müzesi’nde yer alıyor. 30 Nisan-30 Ağustos 2008 tarihleri arasında izlenebilecek “Sedad Hakkı Eldem I: Gençlik Yılları” başlıklı ilk sergi, mimarın yaşamının ilk 24 yılına odaklanıyor. Uğur Tanyeli, Bülent Tanju ve Edhem Eldem’in küratörlüğünde hazırlanan serginin ve kitabın tasarımı Bülent Erkmen’e ait.
 
Sergi, Eldem’in çocukluk ve erken gençlik yıllarını, istisnai nitelikteki görsel ve yazılı, özgün kişisel belgeler eşliğinde sunuyor. Bu yıllar ünlü mimarın, Güzel Sanatlar Akademisi’ndeki hocalık döneminin öncesini, yetişme evresini ve henüz mimar olmuş halini tanımlıyor. Sözkonusu dönem aynı zamanda, ülkeler, diller, kültürler arasında adım adım yürütülen bir kimlik inşasını konu alıyor. Ailesi, ressam, arkeolog, müzeci, kimyager, sanat tarihçisi, yazar, çevirmen, müzisyen, mimar ve diplomatlardan oluşan Eldem, 20. yüzyıl Türk mimarlığının önemli ustalarından. Eldem’in dedesi nümizmat Galip Bey, büyük dayılarından biri ressam ve müzeci Osman Hamdi Bey, diğeri jeolog ve arkeolog Halil Edhem Bey, kuzenleri ise mimar Edhem Hamdi Bey ile besteci Ekrem ve Cemal Reşit Rey kardeşler. Sergide, önce bir çocuğun, sonra mimarlık heveslisi bir gencin, ardından mimarlık öğrencisinin ve nihayet Avrupa’da uzun bir bilgilenme turu atan genç mimarın gelişimi, zengin bir görsellik içinde izlenebiliyor. Sergide Eldem’in İstanbul düşleri dikkat çekse de, küratörler bu düşlerin gerçekleşemediğini söylüyorlar.
 
Ekim ayında açılacak “Sedad Hakkı Eldem II: Olgunluk Yılları” başlıklı ikinci sergi ise, Eldem’in, Türkiye gündemini belirleyici hale geldiği dönemini ve yapıtlarını eksen alacak. Hoca ve tasarımcı olarak Türkiye’deki mimarlık ortamını yönlendiren, aynı zamanda belirgin ve çarpıcı bireyselliğiyle tepki çeken ünlü mimarın hayatı, sergiler aracılığıyla sunulacak.

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin tarihinde önemli bir iz bırakan Eldem, aynı zamanda Mimarlık Fakültesi’nin düzenlediği “Sedad Hakkı Eldem: Yüzüncü Doğum Yılı Etkinlikleri”yle de anılıyor. 19 Kasım - 5 Aralık 2008 tarihleri arasında "Sedad Hakkı Eldem’in Mimarlığı" sergisi; 19 Kasım 2008’de "Sedad Hakkı Eldem’in Yaşamı, Mimar ve Eğitimci Kimliği" paneli ve hemen ardından 20-21 Kasım 2008 tarihleri arasında "Sedad Hakkı Eldem" sempozyumu düzenleniyor.