MİMARLIK’ın bu sayısında, “Yaşasın Kentler” yarışması bir dosya olarak yer alıyor. Dosyada, ulusal etapta ödül kazanan 23 projenin yanısıra, uluslararası etabın profesyonel ve öğrenci kategorilerinde “büyük ödülü” kazanan İtalyan ekiplerin projeleri de yer alıyor. Uluslararası etapta, Türkiye’nin de içinde bulunduğu 28 ülke arasında, 2. Bölge Ödülü’nü alan Cem İlhan, Tülin Hadi, Sevinç Hadi, Esra Gemici ve Işıl Ekin Çalak ekibinden Cem İlhan ve 2. Bölge Mansiyon ödüllerinden birini alan Ali Özer ile, İstanbul’dan tüm kentlere, ürettikleri projelerin kentsel boyutundan sosyal boyutuna uzanan bir çerçevede görüşlerini aldık. Kendilerini Türkiye’ye kazandırdıkları bu prestijli ödülden dolayı kutluyoruz.

Uluslararası alandaki son dönem başarılar sadece bunlarla sınırlı değil: Hellenikon Metropolitan Parkı Yarışması’nda Can Kubin, Selami Demiralp, Oytun Deliktaş, Derya Duman, Cem Türkel, Halis Özkan ve Burak Özdöver ekibinin projesi “Mansiyon”; Fiume Veneto Dokuma Fabrikası Alanı’nın Dönüştürülmesi için açılan yarışmada Nevzat Oğuz Özer, Yasemen Say Özer ve Tan Kamil Gürer ekibinin projesi “Jüri Özel Ödülü” ve son olarak açıklanan “Senior Residence-Yaşlılar Evi” Mimari Proje Yarışması'nda Selim Velioğlu, Yüksel Demir, Orkun Özüer ekibinin projesi ise “Birincilik Ödülü” aldı. Ekiplerin proje ve raporlarının kapsamlı dökümlerini bu sayımızda bulabilirsiniz. Tüm ekipleri yeniden kutluyoruz.

güncel

Çok yakın bir zamanda, yeni bir mimarlık eğitimi mekanına, ama daha önemlisi çağdaş sanatlar müzesine kavuşuyoruz: İkisini aynı mekanda buluşturacak olan yer Silahtarağa Elektrik Fabrikası. Fabrikanın, ana üretim mekanları, atölyeleri, sosyal merkezi, konutları, hamamı, camisi ve benzeri alt parçalarının yeni eklemlerle dönüştürülmesi çalışmaları başladı. Çağrılı ön bilgilenme / bilgilendirme toplantılarının ardından, bu işle görevlenen tasarımcı ekibin çok yakında projelerini ortama açmalarını bekliyoruz... Çalışmalar, Bilgi Üniversitesi bünyesinde yürütülüyor. Üniversitenin endüstriyel üretim mekanlarına aşina olduğunu söyleyebiliriz. 8. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri’nde “Yapı Dalı-Yaşam Çevresi” Başarı Ödülü alan Bilgi Üniversitesi Dolapdere Kampusu, “Kentin yıpranmış bir bölgesindeki dönüşümü, eski bir fabrika yapısının getirdiği nitelikleri yeniden keşfedip kullanarak olumlu yönde etkilemeyi başarması; üniversite gençliğinin eğitim ortamlarının mekanlaşmasını kentsel bütünleşme çabasında becerikli bir biçimde kullanması” nedeniyle başarılı bulunmuştu.

Üniversite, şimdi Silahtarağa ile birlikte yeni bir dönüşüme imza atmaya hazırlanıyor. Silahtarağa Elektrik Üretim Fabrikası’nın 20. yüzyıl başında Haliç ve çevresinde dönüştürücü ve diğer üretimleri jenere edici bir rol üstlendiğini biliyoruz. Bu rolü, 21. yüzyıl başında yeniden, fakat farklı bir biçimde tekrar ediyor: Haliç ve çevresinde son 10 yıldır başlamış olan endüstriyel üretim mekanlarının kültürel ve sosyal etkinlik mekanlarına dönüşümünü hızlandırıp birbiri ile ilişkilendirerek, yine jenere eden bir rol üstlenebilir. Yaz sonunu, üretilen projeler ve gelişmeler için heyecanla bekliyoruz.

Endüstriyel miras, modern mimarlığın da önemli bir parçasını oluşturuyor: Modern mimarlığı belgeleme ve koruma amacıyla kurulan DOCOMOMO örgütünün Türkiye Ulusal Çalışma Grubu, 25-26 Kasım 2004 tarihlerinde ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nde bir konferans düzenliyor. “Mimaride Yerel Modernler” teması altında düşünülen sempozyumun ayrıntıları önümüzdeki günlerde netleşecek. Uluslararası DOCOMOMO ise 8. Konferansı’nı “İthal / İhraç: Genişleyen Bir Dünyada Savaş Sonrası Modernizm, 1945–1975” temasıyla 26-29 Eylül 2004 tarihlerinde New York Columbia Üniversitesi’nde düzenliyor. Asya’daki modern mimarlık ve kent dokusunu araştırmak, korumak ve yenilemek için kurulan Modern Asya Mimarlık Ağı mAAN ise, 28-30 Ekim 2004 tarihlerinde Çin-Şanghay’da yapacağı 4. Uluslararası Konferansı’nda “Tarihi Bölgelerin Korunması”, “Endüstriyel Mirasın Yeniden Canlandırılması”, “20. Yüzyıl Modern Mirasının İncelenmesi” ve “Modern Asya Mimarlık Tarihi Kurguları” başlıklı oturumlar düzenliyor. Maan’ın ayrıca UIA 2005 İstanbul Kongresi’ne paralel İstanbul’da uluslararası bir toplantı yapması düşünülüyor.

20. yüzyılın son çeyreğinde modern mimarlık mirasına verilen önem, perspektifin genişlemesiyle çağdaş mimarlık mirasına kadar uzandı. “Modern”i tanımlarken “miras” kelimesi her ne kadar bağlam dışı gibi gözükse de, çeşitli müdahalelerle hızla kaybettiğimiz dünya mirası için, her ölçekte ve her döneme ait olanları zihinde tutmayı sağlayacak (mumyalayarak, koruyarak, yeniden-işlevlendirerek vs. bunun yolları olabilir) yolları ve rolleri saptamak gerekiyor.

hiç unut(tur)mamak gerekli

Artık gerçekten zihinde kalacak olan dünya mirasına ait bir parça ise, Irak’taki Babil kenti ve Babil’in Asma Bahçeleri. Bu antik kentin, 2.500 kişilik ABD askeri güçlerine ait bir garnizona dönüştürülmesi neyle açıklanabilir ki? Bile isteye ‘yok edilenler’e yenileri eklenmeye devam ediyor...