316
MART-NİSAN 2004
 
MİMARLIK'TAN

ODADAN

MİMARLIK DÜNYASINDAN

ETKİNLİK

  • aalto @ turkey
    Rabia Çiğdem Çavdar

    Mimar, Mimarlar Odası Ankara Şubesi

DOSYA: ÜÇ BÜYÜK KENTİN BAŞKALAŞIMI

BALKANLARDA MİMARLIK

YİTİRDİKLERİMİZ



KÜNYE
MEA ARCHITECTURA MEA CULPA

Empire State Building Anıları

Gürhan Tümer

Prof. Dr., DEÜ, Mimarlık Bölümü,

Dergi Yayın Kurulu Üyesi

Yüksek yapıları severim. Gökdelen düşmanı değilim. Ama bu, bütün yüksek yapılara hayran olduğum, her gökdeleni bağrıma bastığım anlamına gelmez. Bu konuda seçiciyimdir. Örneğin, Sears Tower’a pek o kadar bayılmam. Empire State Building ise, uzun boylu sevgililerimin başında gelir. Kabul, o, insanoğlunun inşa ettiği ilk ve son yüksek yapı değildir. Kabul, o, insanoğlunun inşa ettiği en yüksek yapı da değildir. Dahası, onun, insanoğlunun inşa ettiği yüksek yapıların en güzeli olmadığını da kabul ediyorum. Ama ben onu yine de çok seviyorum. O, deyimin tam anlamıyla bir MEA ARCHITECTURA – MEA CULPA çünkü.

Bakınız neden:

Ben, Empire State Building’le 1962 yılında, yani şöyle böyle 40 yıl önce, henüz 18 yaşında bir delikanlı iken tanıştım. O yıl bir burs kazanarak Amerika’ya gitmiştim. Kaldığım yer, Chicago yakınlarında küçük bir kasabaydı ama, bir ara yolum New York’a da düştü. 1931’de yapıldığı için, o tarihte 31 yaşında olan Empire State Building’i görmek istedim. Ne var ki, bütün Manhattan’ı yayan yapıldak saatlerce arşınlamama karşın, o binayı bir türlü bulamadım. Sonunda yoldan geçen birine sordum. Adam (Belki de kadındı, o kadarını anımsamıyorum; nasıl anımsayabilirim ki, aradan 40 yıl geçmiş) bana şöyle dedi: “Delikanlı, biraz yürü, sola dön, bak, Empire State Building’i görememen mümkün değil”. Tanışmam işte böyle oldu o gökdelenle.

Sonra, asansörlerden birine binip yukarı çıktım. Şimdi nasıl bilmiyorum, belki kapatmışlardır, ama o zamanlar açık bir teras vardı tepede. Oradan, yani yaklaşık 350 metre yüksekten aşağıdaki caddeye batım. Elbette ki çok etkilendim.

Empire State Building deyince, aklıma bir de onun tepesinde bulunan ve küçük hatıra eşyaları satan minik dükkandaki sarışın kız gelir. Ona: “Ben birkaç gün sonra New York’tan ayrılıyorum” demiştim ve eklemiştim: “Ya siz?” Hiç unutmam, bana şu yanıtı vermişti: “Ben New York’tan ve Empire State Building’den evlendiğim zaman, balayına giderken ayrılacağım.”

O gün bugündür, öteki gökdelenlerden çok daha fazla severim bu gökdeleni.

Ancak, Empire State Building’i MEA ARCHITECTURE - MEA CULPA yapan nedenler bu kadar değil; daha başka şeyler de var.

Bunlardan biri, 1945 yılının Temmuz ayında, bir B-25 savaş uçağının, 11 Eylül 2002 misali, o binaya çarpması. İkincisi de, bir filmde dev canavar maymun King Kong’un o binanın tepesine çıkması.

Bu icerik 3572 defa görüntülenmiştir.